Van Auschwitz naar Gaza’s “Humanitaire Stad”

De genocide in Gaza en de ongebreidelde koloniale en imperiale arrogantie van Israël hebben een punt bereikt dat het niet meer te redden valt. De eindeloze oorlogen van Benjamin Netanyahu teisteren nu Syrië en vallen het hart van Damascus aan zonder enige vorm van straffeloosheid. Ondertussen blijven de Verenigde Staten, zogenaamd ’s werelds leidende supermacht, tragisch vastzitten in onderdanigheid aan opeenvolgende Israëlische regeringen, waarbij vaak de kernwaarden van de VS en het internationaal recht worden opgeofferd.

27 juli, 2025 7 min leestijd

(Foto door Mohammed Ibrahim on Unsplash de fotograaf zit in Gaza, je kunt hem hier steunen)

De genocide in Gaza en de ongebreidelde koloniale en imperiale arrogantie van Israël hebben een punt bereikt dat het niet meer te redden valt. De eindeloze oorlogen van Benjamin Netanyahu teisteren nu Syrië en vallen het hart van Damascus aan zonder enige vorm van straffeloosheid. Ondertussen blijven de Verenigde Staten, zogenaamd ’s werelds leidende supermacht, tragisch vastzitten in onderdanigheid aan opeenvolgende Israëlische regeringen, waarbij vaak de kernwaarden van de VS en het internationaal recht worden opgeofferd.

Nergens was deze dynamiek duidelijker dan in Gaza in de afgelopen 21 maanden. Te beginnen met voormalig president Joe Biden, naast zijn eerste ‘Israel First‘ minister van Buitenlandse Zaken, Antony Blinken, die herhaaldelijk Netanyahu’s meest extremistische en racistische neigingen mogelijk had gemaakt. Een van de meest duidelijke manifestaties van deze absurditeit was de bouw van een drijvende pier – alsof Gaza te maken had met een natuurramp in plaats van een door de staat veroorzaakte catastrofe. In plaats van echte hulp te bieden, verankerde het symbolische gebaar alleen Israëls hongersnoodblokkade en bood het Netanyahu verlichting van de internationale druk terwijl de genocidale blokkade gehandhaafd bleef.Jamal Kanj, counterpunch 21 juli

De regering Biden omarmde Netanyahu’s zwendel en financierde de pier met honderden miljoenen dollars van de Amerikaanse belastingbetaler. Het was vanaf het begin een lachwekkende onderneming: een constructie van 320 miljoen dollar die maanden van planning en militaire coördinatie vergde. Tegen de tijd dat het marginaal functioneel werd – genoeg dagen voor een paar foto’s – werd het al snel opgeslokt door de golven van de Middellandse Zee. De pier was geen technische mislukking. Het was een morele schande.

De drijvende pier was, net zoals de zogenaamde Gaza Humanitarian Foundation (GHF), een symbool van Amerikaanse naïviteit en Netanyahu’s meesterschap in misleiding. Het gaf Washington de schijn dat het probeerde te helpen zonder echt te helpen. Het liet Israël doorgaan met zijn hongersnood en verdoofde het bewustzijn wereldwijd. In plaats van Israël te dwingen om voedsel toe te laten, verkozen de VS de schijn ervan boven de inhoud en namen ze gewillig deel aan een theatrale enscenering.

Terwijl de pier aan het zinken was, voerden voormalig president Biden en de koning van Jordanië in vliegeniersuniform een show dropping uit. In navolging van eerdere mislukkingen wordt de rampzalige voedseldropping nu nieuw leven ingeblazen in besprekingen tussen Israël en impotente Arabische collaborateurs, waarbij Israël nog een vijgenblad wordt geboden om te voorkomen dat de duivelse blokkade over land wordt opgeheven. Ondertussen zijn er in Gaza 57 hongerdoden bevestigd, een realiteit die voortduurt zelfs nu UNRWA rapporteert dat het genoeg voedsel heeft om de hele bevolking van Gaza drie maanden lang te voeden. Israël gebruikt de hulp echter als wapen en staat, beschermd door de VS, niet toe dat hulp de hongerende baby’s bereikt.

En net toen je dacht dat de vertoning niet cynischer kon, bedacht Israël nog een sluw plan: de Gaza Humanitarian Foundation. Na nog eens vier maanden van hongersnood en bombardementen was GHF weer een afleidingsmanoeuvre – ontworpen door Israël, betaald, alweer, door de VS, niet bedoeld om de hongersnood te beëindigen, maar om internationale druk te neutraliseren.

Het zal niemand verbazen dat Trump, net als Biden met de pier, buigt voor dezelfde dienstbaarheid aan Israël.

Na drie maanden opereren is GHF opnieuw een Israëlisch dodelijk gegoochel gebleken. In plaats van te dienen als een levensader, zijn de wachtrijen van GHF veranderd in een dodelijk spel van russische roulette. Volgens de V.N. zijn bijna 900 Palestijnen, of 300 per maand, wanhopige moeders, vaders en kinderen vermoord die op zoek waren naar hulp. Thuis wachtte hen de hongerdood; Israëlische kogels kwamen hen tegemoet bij de verdeelcentra. Het leger dat de hongersnood heeft veroorzaakt, schiet de slachtoffers neer aan de poorten van de zogenaamde redding.

Het door de VS gefinancierde GHF gaf Israël de controle over voedselhulp – en nu zijn jonge meisjes bij waterinzamelingspunten het doelwit. Elke basisbehoefte om te overleven – voedsel, water, medicijnen – is niet langer een recht, maar een Israëlisch wapen. Een wapen om Palestijnen uit te hongeren, water te ontzeggen en medicijnen te onthouden, ontworpen om ze in een kooi te drijven en de voorwaarden te scheppen voor een “vrijwillige” etnische zuivering.

Israël overtrof de paradoxale “Humanitarian Foundation” met een nieuw Orwelliaans plan: “Humanitarian City” om 600.000 Palestijnen uit het noorden van Gaza onder te brengen in een ommuurde compound in het zuiden – waar mensen kunnen inchecken, maar niet kunnen uitchecken. Het Israëlische nieuwe concentratiekamp, bedoeld om meer dan een kwart van de bevolking van Gaza op te sluiten, doet veel van de nazi-kampen uit de Tweede Wereldoorlog klein lijken.

Een concentratiekamp een humanitaire stad noemen is onderdeel van de taalkundige oorlogsvoering van Israël. In deze context heeft Israël de bewapening van taal geperfectioneerd. Israël hongert Palestijnen niet uit; het legt “caloriebeperkingen” op. Het sticht geen getto’s; het bouwt “veilige zones”. Het zuivert de Palestijnen niet etnisch; het geeft een optie voor “vrijwillige” emigratie. En nu, het pleegt geen massale verplaatsing, het stelt een “humanitaire stad” voor.

Israël komt alleen weg met dit soort escapades omdat AIPAC de afleiding verzorgt met de honden van Washington. Ondertussen poseren de wereldmachten. Frankrijk plaagt voorzichtig met een symbolische erkenning van een Palestijnse staat. De EU waarschuwt mondjesmaat voor mogelijke politieke gevolgen. Groot-Brittannië, altijd meester van de dubbelzinnigheid, geeft Israël slechts advies over hoe het zijn oorlog “humaan” moet voeren en hoe het de kolonistenmassa’s die de Westelijke Jordaanoever terroriseren “aan banden moet leggen”. Dit zijn geen serieuze dreigementen, het zijn lege, inerte gebaren die gekalibreerd zijn om een façade van betrokkenheid in stand te houden terwijl Israël beschermd wordt tegen aansprakelijkheid.

En de Arabische wereld? Angstaanjagend stil, niet minder medeplichtig en beschamend verdeeld in drie vazalkampen. In het westen neemt Egypte actief deel aan de belegering van Gaza. In het oosten drijven Jordanië en de Golfstaten openlijk handel en fungeren ze als militaire buffers die Israël beschermen. En dan zijn er nog degenen die Trump gul overladen terwijl Gaza wordt verwoest en de Westelijke Jordaanoever systematisch wordt ontmanteld door wegen die alleen bestemd zijn voor joodse kolonies.

Dit collectieve zwijgen – de gechoreografeerde verontwaardiging, zonder een uitgesproken veroordeling – is niet gewoon onverschilligheid. Het is medeplichtigheid. Het is de wederopstanding van de nazi-ideologie, gehuld in een andere vlag en een ander uniform. Niet het kopiëren van de mechanismen van uitroeiing, maar het tegenkomen van dezelfde morele apathie die zulke gruweldaden mogelijk maakte.

Als Palestijn ben ik woedend. Maar meer nog ben ik ontzet als Amerikaan en als mens. Het is meer dan beledigend voor de wereld om slechts een pantomime van bezwaar aan te bieden en toe te kijken hoe een concentratiekamp wordt opgericht onder het eufemisme van een “humanitaire stad”. Ik vraag me af hoe de wereld, en vooral de Joden, zouden hebben gereageerd als een nazi Auschwitz absurd genoeg een “toevluchtsoord” had genoemd.

Jamal Kanj is de auteur van Children of Catastrophe: Journey from a Palestinian Refugee Camp to America, en andere boeken. Hij schrijft regelmatig over kwesties in de Arabische wereld voor verschillende nationale en internationale commentaren.