Oranje Boven?

Als je alleen maar trots bent op je geschiedenis, is de kans groot dat je niet het hele verhaal kent. Zeker als je – door bijvoorbeeld je afkomst, huidskleur of taal – deel bent van de ‘winnaars’. Want terwijl zij de geschiedenis vertellen, willen ze de zwarte(re) bladzijden nog wel eens vergeten. 

Het kan ook de andere kant opgaan. Sommige mensen leren het hele verhaal wél, maar worden daardoor alleen maar trotser op ‘hun’ geschiedenis. In 2023 organiseerde de extreemrechtse groep Voorpost, samen met de Geuzenbond daarom een herdenking van ‘Vader des Vaderlands’ Willem van Oranje.

Op hun eigen website (waarnaar ik niet ga linken) geven ze na deze eerste actie aan dat “dit een jaarlijkse traditie gaat worden”. 

En die belofte hielden ze. In 2024 stonden ze er weer, dit keer met een stevige geluidsdemo die ondanks de afstand en politie hebben geprobeerd dit tafereel van haat gekleed in vaderlandsliefde te verstoren.

Nog diezelfde middag heeft de Haagse Stadspartij een demonstratie gepland en aangevraagd: een antiherdenking bij het standbeeld van Willem van Oranje voor Paleis Noordeinde. 

Voorkomen is beter dan genezen.

Maar waarom zou je aandacht besteden aan een stuk of twintig zielepoten op zoek naar een persoonlijkheid? Mensen die zoveel om witte levens lijken te geven, maar keer op keer laten zien zelf geen leven te hebben? 

Het is simpel. In een wereld waar plaats is voor iedereen, is geen plaats voor haat. Haat mag zich nooit veilig voelen. Haat moet beschamend zijn. Overal waar haat de kop opsteekt, moet het worden benoemd en beschaamd, direct weer de grond ingetrapt. 

Haat mag geen kans krijgen. Haat krijgt geen plaats om de tafel. Haat staat niet ter discussie. Haat is niet goed te praten, niet uit te leggen. Haat is alleen te verachten. 

Haat is makkelijk, haat is triest, haat is laag en alleen voor bodemvoeders. Haat negeren is haat normaliseren. 

Op hun websites, blogs en facebookpagina’s is na elke ‘geslaagde’ actie te lezen hoe stoer ze zijn geweest, hoe mooi het was om hun impotente idee van ‘vaderlandsliefde’ te vieren. En hoezeer ze de politie ook zeggen te haten, zijn ze toch altijd erg blij dat hun broeders in blauw de “nuttige idioten, zogenaamde ‘anti-fascisten’ “ netjes op afstand houden. 

“Laat ze niet lopen” is een belofte, een missie en een opdracht. We laten haat niet gaan, niet excuseren en we geven het geen plaats voor hun acties. 

Maar waarom hier? Waarom kwamen we de hele dag, van 10:00 tot 20:00 naar het pleintje voor Paleis Noordeinde? Waarom stonden we in de regen, onder het groen-koperen stel ballen van het trotse paard met daarop een man die de meeste van ons vooral kennen als de reden van het uit-gevingerde kogelgat onderaan de trap van het prinsenhof in Delft. 

Een man die zijn idealen en religieuze overtuigingen liet afhangen van wat hem het beste uitkwam in zijn onlesbare dorst naar macht en aanzien. Een man die in naam van bevrijding beschermgeld eiste van elke nederzetting die op zijn pad kwam. Een man die door echtgenoten heen ging alsof het gebruiksvoorwerpen waren… 

– Weet je wat? Ik snap ineens een stuk beter waarom neo-nazi’s dit stuk verdriet willen vereren – 

Waar bij een politiepaard de lul bovenop zit, toont dit beeld aan beide kanten een anatomisch correct exemplaar. 

Als je, net als ik, op school niet heel veel verder bent gekomen dan “Willem van Oranje, Zwijger, oorlogsheld, kogelgaten onderaan de oudste trap van Nederland, door naar de volgende Willem”, is het zeker de moeite om eens een middagje te lezen over wie en wat deze man eigenlijk was. 

Ik vond dit artikel en de blog waarnaar het verwijst een goed startpunt. 

Bij een klein podium staat koffie en thee klaar. Uit de speaker klinkt een fijne mix van protestmuziek, een vlag van de Haagse Stadspartij en Refugees are Welcome staan naast het standbeeld. Om het beeld staan in stoepkrijt wat alternatieve beschrijvingen: Dictator, Maffiabaas en meer dat helaas al snel door de regen onleesbaar was gemaakt. Gelukkig heeft politie Den Haag ‘dit vandalisme’ voor die tijd geregistreerd. 

Van het podium klinkt muziek, poëzie, een geschiedenisles, oproepen tot actie van verschillende organisaties en een korte herdenking voor Anton de Kom, een échte oorlogsheld die op 24 april 1945 is overleden in Kamp Sandbostel. 

Lees hier een mooi overzicht van alle sprekers en organisaties.

De sfeer is goed. Dat is ‘ie eigenlijk altijd bij dit soort demonstraties. Waar nazi’s zich laten leiden door haat, heerst hier voelbaar solidariteit. 

Je merkt het aan de mensen die aanwezig zijn, je merkt het in de speeches die worden gegeven, je merkt het aan hoe er naar elkaar geluisterd wordt. We staan hier voor elkaar. We zijn blij. 

Al voor de dag over is, is het doel al behaald. We hebben de nazi’s niet laten lopen. Vandaag liggen er geen kransen bij het beeld van de eerder genoemde paardenlul. Vandaag geen groepsfoto’s van incels in militante cosplay. Er is geen (misbruikte) rune te zien. De enige oranje vlag is die bovenop Paleis Noordeinde. (Maar die komt ook nog wel een keer…)

Er worden koekjes, fruit en andere hapjes rondgedeeld en rond een uur of zes verzorgt Conscious Kitchen een warme maaltijd voor iedereen die meedoet of toevallig langskomt, iedereen is welkom(behalve nazi’s, maar die doen toch niet mee met zo’n ‘woke’ maaltijd). 

We dansen, we luisteren, we kletsen, we delen ideeën, flyers en stickers. Zo nu en dan breekt de zon door en voelt het echt als een picknick. 

Er is een heuse anti-nazi quiz. Met prijzen. Een baksteen (om mee te bouwen), een blik verf (om mee te klussen), een haver-milkshake (lekker verkoelend op zo’n hete dag) en meer prijzen die historisch niets met nazi’s of gooien daarnaar te maken hebben. 

We maken zo’n drie wisselingen van de wacht mee. Niet bij het paleis, maar van onze staatsbeveiliging. Ze lijken zich stierlijk te vervelen terwijl ze hun wapens aaien en om zich heen kijken in de hoop een overtreding te kunnen vinden. Hun training heeft hen immers geleerd dat wij als ‘links-extremisten’ allemaal enorm gevaarlijk zijn. 

Gek genoeg vergt het drie keer vragen en dreigende escalatie voor ze bereid zijn neo-nazi Peter van Vliet op afstand te houden. 

Nadat we zien dat hij trots met een SS-logo op zijn shirt rondloopt vragen we de politie of ze dat ook hebben geregistreerd. Hier wordt met opgetrokken schouders op gereageerd. “Hij is toch weg nu?” 

Na kort overleg lijkt het lampje toch te zijn gaan branden en zien we drie agenten wegfietsen in de richting waar ze zojuist een nazi hadden laten lopen.

Naast een paar ander overactieve en opgefokte reacties van de politie – iemand met duidelijk zichtbare mitella aan de arm trekken, triomfantelijk op iemand met een (alcoholvrij) biertje aflopen om daarna teleurgesteld af te druipen – verloopt de dag rustig. 

Om een uur of acht sluit Tim de Boer van de Haagse Stadspartij de dag af. Het is gelukt. In plaats van een dag vol haat, was dit een dag vol solidariteit en vol liefde. 

Tot volgend jaar!