Klimaatmars, 26 oktober 2025: lekker gezongen

maandag 3 november 2025

Achterstallig onderhoud, zogezegd. Wat indrukken van een demonstratie die alweer meer dan een week achter ons ligt: de Klimaatmars in Den Haag, zondag 26 oktober 2025. Daar deed ik aan mee, met gitaar en zang, samen met Joke Kaviaar. We hadden een oproep gedaan voor een Radicaal Zingblok (1) vanuit ons nieuwe project, Pirates Against Power, onlangs gelanceerd. Vandaar dus. Een verslagje.

Het begon niet meteen hoopgevend. Op het aangekondigde verzamelpunt was aanvankelijk niemand voor ons blok gekomen. Het was er rustig. Wel stonden er drie politiebusjes klaar, het gezag hield weer eens met alles rekening. Herhaaldelijk werd ik aangesproken: ‘bent u ook van de Stille Rebellie?’ Dat was een initiatief dat ook op de Koekamp had afgesproken, net als wij. Nee, ik was niet van de Stille Rebellie, stilte was ook niet de bijdrage die we in gedachten hadden. Ik trof Joke, en kort erna dook er een kameraad op, een bekende, die op de oproep was afgekomen. Vast een beetje ingezongen voor een enkele belangstellende aldaar.

Vervolgens: richting Malieveld. Dat was nog vrijwel leeg maar er was wel; een gestage stroom mensen van het station die kant op, dus de leegte werd gaandeweg minder, en minder, en minder. Wij kozen een plek, tamelijk naar achteren. Toespraken. Muziek. Toespraken. Door de toespraken heen zingen? Nee, alhoewel er van waar we stonden nu ook weer niet zo veel van te volgen was. Intussen was de menigte echt aangezwollen tot formidabele omvang. Het Malieveld stond voor een flink deel vol. Er om heen, en ook in de stad: politie. Veel politie. Eigenlijk best wel heel veel politie, goed zichtbaar ook. Volgens mij hielden ze serieus met ‘iets’ op de inmiddels vrij legendarische A12, keer op keer blokkadeplek van Extinction Rebellion die een groot deel van de dag leeg was trouwens.

We zagen een groep mensen met FNV-vlaggen, en ook enkele ons bekende en dierbare kameraden daar in. Ons Solidariteit Voor Altijd zou daar wel eens mooi aan kunnen sluiten, dus daar zijn we naast gaan staan. Maar toen de boel in beweging kwam, verloren we die aansluiting weer. Zo gaan die dingen in een dynamische menigte die aan het demonstreren is.

Lopen! Heel traag van het Malieveld af, en vervolgens een rondje binnenstad en terug naar het Malieveld. En met ons drieën dus lekker zingen, en kijken of we daar in mensen mee konden kregen. Dat was natuurlijk niet helemaal het Radicale Zangblok waar we naar streefden, maar het werkte wel degelijk. Je zag mensen proberen mee te doen, Joke kon voortdurend bezig zijn met het uitdelen van uitgeprinte teksten zodat het meezingen beter op gang kwam.

Solidariteit voor Altijd werd flink meegezongen, ons Amelisweerd De Boom In ook, en hetzelfde gold voor Kappen Met Die Kolen. Verder deden we onze Palestina-versie van Bella Ciao, en de blokkeerversie van Wat Niet Mag, kan Nog Steeds en Wat Gaan We Er Aan doen. De meeste van die liedjes hebben we steeds weer gedaan, alleen Wat gaan We Er Aan doen bleek daarvoor echt te lang en werkte daardoor iets minder. Die deden we dus eenmaal, en wordt voor volgende gelegenheden ingekort.

Je zag dat mensen plezier hadden in wat we deden, en lol hadden om mee te doen ook. Ons doel – mensen aan het zingen krijgen op een demonstratie – is op ene bescheiden manier verwezenlijkt, en we hadden zelf ook plezier. Tussen het zingen door hebben we ook leuzen geroepen: Change Your Diet for the Planet – Eat The Rich! Schuif Schoof Onder het Tapijt – Leve, Leve de Solidariteit! Want intussen was dit natuurlijk ook gewoon een demonstratie, en een grote ook! Achteraf vernam ik dat er naar schatting 45.000 mensen aan hadden deelgenomen.(2) En het was merkbaar ook dat het hier meer dan een paar duizend mensen betrof.

Wat voor mensen? Uiteenlopend, vrij veel ouderen maar ook groepjes jongeren, waarvan ik denk dat het eerder middelbare scholieren dan studenten zullen zijn geweest. Wel overwegend witte mensen, was mijn indruk. Veel mensen ‘loslopend´, als enkelingen of met informele vrienden en bekenden. Maar ook hele blokken van politieke partijen en organisaties. De FNV was er dus, al had de demonstratie met stevige logistieke FNV-support – door de vakbonden georganiseerd busvervoer of gratis treinkaartjes, het is eerder vertoond, het kan dus – makkelijk drie keer zo groot kunnen zijn. En er was een flink blok GroenLinks-PvdA-mensen. Het geval wilde dat we al zingend geruime tijd in de flank van uitgerekend dat blok liepen. Op een gegeven moment liep Jesse Klaver enkele meters achter ons, het kan verkeren. Maar de meeste mensen in dit partijblok waren overduidelijk gene partijbonzen, en mij viel op dat juist veel van deze mensen een lied als Solidariteit voor Altijd wisten te waarderen.

Ja, GroenLinks PvdA is een ultra-gematigde partij die radicale verandering dempt en slechts aanpassingen binnen het systeem voorstaat. Liberals zijn het veelal, oftewel libs. Maar de partij kent ook allerlei leden die er toch anders in staan. Mensen die wellicht ooit lid geworden zijn van voorlopers van GroenLinks die ooit hard links waren, en wellicht niet alles van destijds zijn vergeten. Misschien mensen die ooit lid geworden van de PvdA in de tijd dat daar nog ruimte was voor radicale socialisten. Of mensen die GroenLinks PvdA steunen bij gebrek aan beter, terwijl hun impulsen wel degelijk echt links zijn. Hoe dan ook, een handjevol opgewekt zingende anarchisten bleek gewoon te kunnen, en gezien het meezingen aldaar bleek het te werken ook.

Er zijn natuurlijk wel grenzen aan de partijpolitieke malligheid. Op een gegeven moment liepen we niet ver achter… het D66-blok! En dat blok – vijftien tot twintig mensen, of Rob Jetten er ook was heb ik niet gezien – was best luid. Voortdurend diepen ze iets over klimaatbeleid, gevolgd door: ‘Het kan wèl!’ Wij hebben stug ons ding gedaan, een brug naar deze club slaan is onzin maar tot confrontaties hebben we het niet laten komen, hahaha. Het zal me benieuwen of we zo’n blok ook gaan zien als D66-chef Jetten eenmaal een kabinet leidt straks…

Gaandeweg bereikten we weer het Malieveld, terwijl we nog een keertje Solidariteit voor Altijd hadden ingezet. Een mooie afsluiter. Even napraten met een paar mensen, afscheid genomen van de kameraad die de hele middag had meegedaan, en nog even cappuccino met havermelk genuttigd op een terras in de binnenstad, waar een vriendelijk personeelslid ons het blijde nieuws vertelde dat er naar verluidde 45.000 deelnemers waren aan de demonstratie. Met dat bericht, met de voldoening van de dag en de koffie binnen, vond deze dag een mooie afsluiting en konden we huiswaarts. En dat zingen in groepsverband op een demonstratie, dat was hopelijk bepaald niet de laatste keer.

Noten:

(1) ‘PAP op de Klimaatmars: Doe mee met het Radicale Zingblok!’, Your Local Pirates, 6 oktober 2025, https://yourlocalpirates.noblogs.org/post/2025/10/06/pap-op-de-klimaatmars-doe-mee-met-het-radicale-zingblok/

(2) ‘Tienduizenden mensen op de been voor klimaatmars door Den Haag’, 26 oktober 2025, https://www.nu.nl/binnenland/6373766/tienduizenden-mensen-op-de-been-voor-klimaatmars-door-den-haag.html

Peter Storm