We Promise: “Je uitspreken tegen het standbeeld van genocidepleger Coen leidt altijd tot geweld en bedreigingen”

Afgelopen zaterdag vond in het kader van de strijd tegen koloniale verheerlijking in Hoorn een enerverende demonstratie plaats tegen het standbeeld van de genocidepleger Jan Pieterszoon Coen, ook wel “de slachter van Banda” genoemd. De actie was georganiseerd door We Promise, Aralez, Dekolonisatie Netwerk en Doorbraak. Als kartrekkers van de demonstratie hielden Marisella de Cuba en Merve Kaçmış vanuit We Promise beiden een praatje.

Hieronder eerst het praatje van Marisella, daarna van Merve.

Zo fijn om jullie allemaal hier in Hoorn te zien. Helaas is het nog steeds nodig om actie te voeren tegen het standbeeld van J.P. Coen. Na jaren en verschillende rapporten heeft de gemeente nog niet begrepen dat de houdbaarheidsdatum van Coen verstreken is, hij was al verrot bij plaatsing.

Het is een schande dat we hier vandaag nog steeds moeten staan, ons uitspreken tegen een standbeeld dat symbool staat voor een pijnlijk verleden. J.P. Coen, de man achter de gruwelijkheden van de VOC, is niet zomaar een historisch figuur; hij is een herinnering aan een tijdperk van kolonialisme en onderdrukking. Het handhaven van zijn standbeeld op de Roode Steen in Hoorn is niet alleen een blijk van onbegrip, maar ook een bron van verdeeldheid in onze gemeenschap.

Meer over de demonstratie tegen het standbeeld van J.P. Coen op 7 september in Hoorn
– De aankondiging
– Dekoloniale demonstratie in Hoorn: “Coen moordde voor de poen” (beeldverslag)
– Max de Ploeg: “Net als het standbeeld van Coen promoot de Wereldhavendag kolonialisme”
– Harry Westerink: “Bontekoe en zijn scheepsjongens, dat is giftige koloniale nostalgie”

De zogenaamde nette mensen uit Hoorn beweren dat het standbeeld handhaven niets met discriminatie, racisme of haat te maken heeft. Maar de reacties die wij ontvangen, de intimidaties en de bedreigingen, bewijzen het tegendeel. Het is schokkend om te zien hoe ver mensen bereid zijn te gaan om hun standpunt te verdedigen. Enige voorbeelden van haatreacties online, waardoor de politie gisteravond extra rondjes langs mijn huis moest rijden, zijn: een stoomtrammachinist besloot dat frituurvet over ons heen gooien een goed idee is, ene L. van der Linden wil met een eind hout op ons los slaan, G. Graver zet vervolgens mijn adres onder de haatberichten. Het werd pijnlijk duidelijk dat de verdediging van dit standbeeld niet alleen een kwestie van historische trots is, maar ook van diepgewortelde haat, racisme en intolerantie. Er wordt aangifte gedaan, you do not mess with us! Ik geef nu het woord aan Merve.

Je uitspreken in deze regio tegen het standbeeld van genocidepleger Jan Pieterszoon Coen gaat helaas altijd gepaard met geweld, bedreigingen en intimidatie. De bedreigingen, doodswensen en oproepen tot fysieke mishandeling zijn in hoeveelheden niet bij te houden. En dat allemaal om een standbeeld van iemand die verantwoordelijk is voor het plegen van een genocide waarbij bijna een gehele bevolking is uitgemoord. Dat ik deze woorden überhaupt uitspreek, is al te bizar voor woorden. Maar dit laat des te meer zien waar we mee te maken hebben in Hoorn. De mentaliteit van een groot deel van de bewoners van deze stad is een mentaliteit die nationalisme en trots verheft boven empathie en inclusiviteit. Een mentaliteit waarin afwijkende meningen van de meerderheid hier niet alleen worden verworpen, maar ook bestraft.

Alles en iedereen die een andere mening aanneemt, hoort hier niet thuis, moet maar oprotten of zich aanpassen. Je wordt bedreigd, je buren verraden waar je woont en er wordt open op internet vertelt waar je te vinden bent. Dit allemaal om een standbeeld van een genocidepleger te verdedigen.

De doorwerking van het slavernijverleden is voelbaar in ons dagelijks leven. De woorden van de ‘oh zo nette’ burgers zijn niet alleen woorden: ze zijn geladen met een geschiedenis van uitsluiting en discriminatie.

Maar niet alleen de woorden of de houding van de burgers spelen hier een rol. Wij hebben te maken met een gemeente die de verantwoordelijkheid van de toekomst van dit beeld ontloopt, verschuift en vooral inhoudelijk niet bespreekt. We zijn inmiddels vier jaar verder sinds de vorige grote J.P. Coen demonstratie in 2020 en nog steeds zijn er geen concrete plannen omtrent de toekomst van het beeld. Ondertussen groeit de verdeeldheid tussen de burgers enorm en wordt het steeds gevaarlijker, letterlijk gevaarlijker, om je uit te spreken tegenover dit beeld.

Dit is onze realiteit. Een realiteit waarin je jezelf moet verdedigen voor het uitspreken van een waarheid die zo evident zou moeten zijn: dat een standbeeld van een genocidepleger niet hoort in het hart van onze gemeenschap.

Wij staan hier niet om de geschiedenis uit te wissen, iets dat überhaupt niet mogelijk is. Wij staan hier met als doel dat er bewustwording en educatie komt rondom het koloniale en slavernijverleden van Hoorn en dat dit walgelijke beeld, een symbool van nationalisme, racisme en wreedheid, niet meer vol trots over de stad heen kijkt, maar wordt verplaatst naar het museum waar het wordt voorzien van de juiste historische context met een bezoekersregeling voor studenten.

Verzet tegen het standbeeld is er al geweest sinds de dag dat het standbeeld werd onthuld. En één ding kan ik jullie garanderen, beste mensen. Verzet tegen het standbeeld zal blijven, totdat wij dit beeld zien verdwijnen uit de openbare ruimte. Wij eisen de verwijdering van deze genocidepleger. Weg met Coen, weg met Coen!

Marisella de Cuba en Merve Kaçmış