Elon Musks vuile truuks voor Trump

(Foto: Trump White House Archived photostream, publiek domein, Flickr)

Elon Musk is de meest prominente fanboy van Donald Trump. De rijkste man ter wereld steunt de Republikeinse kandidaat niet alleen openbaar op het podium, maar ook met tientallen miljoenen dollars. Hij schuwt oneerlijke en misschien zelfs illegale trucs niet.

Elon Musk maakt er geen geheim van dat hij dolgraag wil dat Donald Trump weer president van de Verenigde Staten wordt. In augustus hield hij een lang beleefdheidsinterview met Trump op zijn platform X. Meer recent feteerde hij hem op een open podium tijdens een campagne-evenement in Pennsylvania. En in slechts drie maanden doneerde hij 75 miljoen dollar om de Republikeinse kandidaat te steunen.

Het wordt nu steeds duidelijker dat Musk dit geld ook gebruikt om oneerlijke, misschien zelfs illegale, manoeuvres in de verkiezingscampagne te financieren. In het weekend kondigde de miljardair bijvoorbeeld aan dat een door hem gefinancierde pro-Trump organisatie een miljoen dollar per dag zou weggeven aan kiezers die een petitie ondertekenen ter ondersteuning van de eerste twee amendementen op de grondwet. Deze omvatten het recht op vrijheid van meningsuiting en het recht om wapens te dragen.

Iedereen die evenementen in gemeentecentra met Elon Musk wil bijwonen, moet de petitie vooraf ondertekenen. Het belangrijkste is dat het dagelijkse miljoenengeschenk alleen wordt uitgedeeld aan ondertekenaars die ook geregistreerde kiezers zijn. Dit is bedoeld om Musk-aanhangers en potentiële Trump-stemmers in betwiste staten te motiveren om te gaan stemmen. Verschillende Amerikaanse deskundigen op het gebied van verkiezingswetgeving beschouwen de zet als illegaal.

De kandidaat van de techmiljardairs

Het politieke klimaat in de VS is extreem gepolariseerd in de aanloop naar de presidentsverkiezingen op 5 november. Nadat Joe Biden zich in juli verrassend terugtrok en de Democraten Kamala Harris het strijdperk instuurden, lag zij in de peilingen lange tijd ver voor op Donald Trump. In de tussentijd heeft de voormalige president, die de VS wil onderwerpen aan een verdere rechts-libertaire reorganisatie wanneer hij terugkeert naar het Witte Huis, echter een inhaalslag kunnen maken. Harris’ voorsprong neemt af en het lijkt momenteel een nek-aan-nek race die opnieuw beslist zal worden in enkele bijzonder omstreden “swing states”.

Elon Musk is niet de enige techmiljardair die Donald Trump in deze situatie steunt. De bekende tech-investeerders Marc Andreessen en Ben Horowitz en Cameron en Tyler Winklevoss financieren ook de verkiezingscampagne van Trump. Paypal-oprichter Peter Thiel, die zich inmiddels heeft gedistantieerd van Donald Trump, heeft de politieke carrière van zijn running mate J.D. Vance gefinancierd en mogelijk gemaakt.

Maar bijna niemand steunt Trump zo volledig als de auto- en ruimtevaartondernemer Musk, die volgens Forbes opnieuw de rijkste persoon ter wereld is. Zelfs de financieel desastreuze overname van het sociale netwerk Twitter heeft hem tot nu toe niet geraakt.

Het belangrijkste vehikel voor Elon Musks pro-Trump engagement is Super PAC America, dat hij zelf heeft opgericht. PAC’s zijn invloedrijke organisaties in Amerikaanse verkiezingscampagnes, waarmee vooral bedrijven en de superrijken individuele kandidaten, partijen of specifieke politieke doelen steunen – nu zonder financiële beperkingen. De afkorting staat voor Political Action Committee, en alleen al de crypto-industrie heeft via deze constructie meer dan 170 miljoen dollar in de verkiezingscampagne gepompt. Musk’s America PAC wordt ook gefinancierd door onder andere Palantir mede-oprichter Joe Lonsdale en Paypal mede-oprichter Ken Howery.

Met data en doelgroepentargeting voor Trump

De organisatie kwam in augustus al in het nieuws omdat het blijkbaar een truc wilde gebruiken om gegevens van potentiële kiezers te verzamelen. In promotiefilmpjes beloofde America PAC geïnteresseerden hulp bij het online registreren als kiezer. In sommige gevallen leidde de grote knop “Register to Vote” op de website van de organisatie echter niet naar een officiële kiezersregistratie, maar naar een uitgebreide vragenlijst van de organisatie.

Zoals de tvzender CNBC onthulde, gebeurde dit alleen als kiezers eerder hadden aangegeven dat ze uit een van de hard bevochten staten kwamen, zoals Michigan of North Carolina. In minder omstreden staten werden mensen juist doorverwezen om zich te registreren om te stemmen. Na het rapport haalde America PAC de link offline en kondigden de verkiezingsautoriteiten van twee staten een onderzoek aan.

Dit weerhield andere organisaties, ook gefinancierd door Musk, er de afgelopen weken niet van om controversiële middelen te gebruiken om campagne te voeren. Zoals de Huffington Post onthulde, gebruikte de Future Coalition PAC gerichte online en mailreclame om het Democratische electoraat te verdelen over de controversiële kwestie van het Midden-Oosten conflict. Joodse Amerikanen ontvingen bijvoorbeeld advertenties waarin werd beweerd dat Harris wapentransporten naar Israël had voorkomen. Arabisch-Amerikaanse en moslimburgers in de VS daarentegen ontvingen advertentiesdie zich voordeden als pro-Harris en waarin werd benadrukt dat Harris’ Joodse echtgenoot Doug haar pro-Israël houding beïnvloedde.

Door Musk gefinancierde organisatie achter demobilisatiecampagne

Foto: Onderschrift: Advertenties van Future Coalition PAC, links voor Joodse, rechts voor Arabische en moslimgemeenschappen in de VS

Dit soort gerichte demobilisatie doet denken aan de succesvolle Amerikaanse presidentsverkiezingscampagne van Donald Trump in 2016, toen de Trump-campagne zich richtte op zwarte Amerikanen met advertenties waarin Hillary Clinton als racistisch werd afgeschilderd. Vrouwen ontvingen op hun beurt online advertenties die het imago van Hillary Clinton als feministe ondermijnden met verwijzingen naar het overspel van haar man Bill Clinton.

Hoewel de afbeeldingen in de meest recente advertenties op zijn minst gedeeltelijk waar zijn – Harris staat vanwege haar steun voor Israël niet alleen onder druk van Arabisch-Amerikaanse groepen – is het “Progress 2028” project volledig verzonnen. Een paar dagen geleden publiceerde het initiatief zogenaamd een manifest, dat naar verluidt afkomstig is uit de kring van Kamala Harris en haar strategie uiteenzet over controversiële kwesties zoals milieubescherming, LGBTQ-rechten en migratie. Hieronder vallen bijvoorbeeld het openen van de grenzen en gratis ziektekostenverzekeringen voor “illegale migranten als ruggengraat van de Amerikaanse economie”.

Veel van de beweringen in het vermeende manifest zijn in tegenspraak met daadwerkelijke uitspraken van de Democratische presidentscampagne of geven deze verkeerd weer. Geen wonder: niet Kamala Harris zit achter Progress 2028, maar de pro-Republikeinse non-gouvernementele organisatie Building America’s Future. Deze organisatie financiert onder andere ook het eerder genoemde Future Coalition PAC. Volgens onderzoek van de Wall Street Journal en de New York Times heeft de organisatie in een paar jaar tijd meer dan 100 miljoen dollar opgehaald bij rechtse donoren, waaronder Elon Musk.

Musk’s belangrijkste campagnecadeau voor Trump is X

De tech-ondernemer, met wie Duitse politici nog steeds graag poseren voor foto’s, had in het verleden publiekelijk het “Fair Election Fund” van de organisaties gepromoot. In navolging van de legende van de gestolen verkiezingen die Trump het presidentschap in 2020 zouden hebben gekost, belooft het fonds 5 miljoen dollar aan iedereen die bewijs kan leveren van verkiezingsmanipulatie. Het verhaal wordt tot op de dag van vandaag gecultiveerd door Donald Trump, ook al hebben talloze onderzoeken aangetoond dat het een leugen is. Het Fair Election Fund heeft ook geen bewijs van verkiezingsmanipulatie kunnen vinden.

Het gebrek aan bewijs weerhield Elon Musk er niet van om zelf twijfel te zaaien over de integriteit van de verkiezingen in de VS. Op campagne-evenementen verspreidde Musk bijvoorbeeld ongefundeerde verhalen over stemmachinefabrikant Dominion Voting Systems en op zijn platform X verspreidde hij valse informatie over de onbetrouwbaarheid van stemmen per post. Nog maar een paar weken geleden spuide de chatbot Grok van het platform zelf ook valse informatie over de presidentskandidatuur van Kamala Harris.

Onder experts – en iedereen die de ogen open heeft – wordt X nu beschouwd als een paradijs voor extreemrechtse samenzweringsmythes en desinformatie. Na zijn overname van het sociale netwerk Twitter ontsloeg Musk de meeste content moderatoren en fact-checkers. Hij bracht ook Donald Trump en andere mensen die geblokkeerd waren omdat ze de regels overtraden terug op het platform. Ondertussen spoelt het aanbevelingssysteem van het sociale netwerk rechtse opruiers door naar de tijdlijnen van overgebleven gebruikers, waaronder Musk.

X is daarom waarschijnlijk nog steeds Musks krachtigste wapen in de verkiezingscampagne voor Donald Trump. Tal van journalisten en politici gebruiken het platform nog steeds.

Ingo is journalist en communicatiewetenschapper. Hij is sinds 2016 redacteur bij netzpolitik.org en co-host van onder andere de podcast Off/On. Ingo schrijft regelmatig over big tech, misbruik en bescherming van gegevens, gerichte reclame, platformregulering, transparantie, lobbyen, verkiezingscampagnes en de politie. Ingo is co-auteur van de studie “Medienmäzen Google” en lid van de vereniging Digitale Gesellschaft en de Evangelische Kerk. In 2024 werd hij onderscheiden met de Alternative Media Award en de Grimme Online Award.

NB: Creative Commons BY-NC-SA 4.0.