‘Trump makes China great again’

(Foto: Trump op bezoek bij Xi Jinping in 2017. Foto: usgov/Public Domain)

Het nationale veiligheidsbeleid van de VS onder leiding van president Trump heeft de voorbije zeven maanden twee zekerheden opgeleverd. Ten eerste bestaat er geen alomvattend nationaal veiligheidsbeleid en is er binnen de regering geen geschikte kandidaat om zo’n beleid te formuleren en te leiden. En ten tweede, de grootste uitdaging op het gebied van nationale veiligheid is China.

Dit gaat om de belangrijkste relatie ter wereld. De regering-Trump doet er alles aan – al dan niet opzettelijk – om China groot te maken en de positie van de VS ten opzichte van China te verzwakken. De neergang van de VS zet zich voort onder Trump en de positie van China in de internationale gemeenschap wordt alsmaar sterker.

Militair ingrijpen

In de afgelopen 75 jaar heeft China zelden gebruik gemaakt van militair geweld. Dat gebeurde in Korea in de jaren 1950 om het oprukken van de VS-troepen tegen te houden en in 1979 ‘om de Vietnamezen een lesje te leren’, wat niet goed afliep voor de Chinese troepen.

President Trump tijdens zijn eerste mandaat met president Xi Jinping (2017). Foto: Shealeah Craighead/usgov/Public Domain

Omgekeerd hebben de VS een beroep gedaan op het Pentagon en het Central Intelligence Agency (CIA) om oorlogen te voeren die niet te winnen en niet te betalen waren (Vietnam, Afghanistan en Irak) en om met mislukte geheime operaties democratische regeringen omver te werpen in Iran, Guatemala, Congo en Chili.

Amerikaanse militaire operaties die bedoeld waren om slechts weken of maanden te duren, mondden uit in decennia van militaire betrokkenheid en bezetting. Bijna elke regering beweerde dat ze niet bezig was met natievorming, maar honderden miljarden dollars zijn verspild aan precies dat: natievorming.

En dan hebben we het natuurlijk nog niet eens over de belachelijke absurditeit van de oorlog in Irak, die democratie als model voor de hele Arabische wereld zou introduceren. Geen van deze interventies diende enig strategisch doel. En blijkbaar zijn er geen lessen geleerd.

Van arm naar machtig

Ondertussen is China uitgegroeid van een van de armste landen ter wereld tot de op een na grootste economie met een kernwapenmacht die in recordtempo groeit. In de afgelopen veertig jaar had China de snelst groeiende economie ter wereld met jaarlijkse groeicijfers die vaak meer dan tien procent bedroegen.

De Chinese economie groeide in de eerste helft van 2025 met meer dan vijf procent. De economie van de VS groeide met één procent. Ondertussen verliest het invoerrechtenbeleid van de VS vrienden in de hele wereld.

De transformatie van China vereiste een reeks hervormingen in zijn fiscale, financiële en bestuurlijke stelsel, gekenmerkt door een hoge mate van industrialisatie en urbanisatie.

Het economische succes van China heeft gezorgd voor zware investeringen in het mondiale Zuiden, waar de VS aan invloed verliezen. De VS heeft zich altijd gebaseerd op militaire machtsuitbreiding, terwijl China dat niet heeft gedaan en zich – in tegenstelling tot de VS – niet heeft gemengd in de besluitvorming en binnenlandse politiek van andere landen.

Technologie en mineralen

In het nieuwe tijdperk van technologische ontwikkeling neemt China een bijzonder sterke positie in vanwege zijn controle over vitale mineralen, met name die welke in het Westen nodig zijn voor defensiesystemen.

Om dit stadium te bereiken heeft China volgens mijn voormalige collega bij het National War College, Marvin Ott, ten volle geprofiteerd van de toegang tot de grondstoffen- en financiële markten van de VS en van de bestaande Amerikaanse kennis.

Honderdduizenden Chinese studenten hebben een diploma behaald aan de meest prestigieuze instellingen van de VS, onder wie de kinderen van leden van het Chinese Politbureau. Het huidig beleid van Trump verzwakt nu de belangrijkste onderwijs- en onderzoeksinstellingen van de VS.

Anti-Chinees VS-beleid

De VS doen niets om de betrekkingen met China te verbeteren, aangezien Trump, vicepresident J.D. Vance en de onderminister voor Defensiebeleid, Elbridge Colby, kleinzoon van voormalig CIA-directeur William Colby, een sterk anti-Chinees beleid voeren.

Tijdens de eerste ambtstermijn van Trump hebben China-haviken als Matt Pottinger en David Feith de bilaterale betrekkingen met China verslechterd. Terwijl de regering-Trump zich terugtrekt uit belangrijke internationale instellingen zoals de Wereldgezondheidsorganisatie en UNESCO, vergroot China zijn betrokkenheid bij en zijn invloed op deze organisaties.

Vijftig jaar geleden voerden de VS nog een strategisch beleid dat de Sovjet-Unie en China verdeelde en zowel Moskou als Peking dwong om betere betrekkingen met Washington aan te knopen.

Vandaag voert de regering-Trump een oorlogszuchtig beleid dat Rusland en China dichter bij elkaar brengt. De dreigende taal van Donald Trump over de verplaatsing van strategische kernonderzeeërs zal ongetwijfeld leiden tot een nauwere strategisch dialoog tussen China en Rusland.

Twintig jaar geleden liepen de VS voorop op het gebied van de meeste mondiale strategische technologieën. Tegenwoordig is de situatie omgekeerd en loopt China voorop in bijna alle strategische technologieën.

Militaire en technologische macht

Dankzij deze vooruitgang heeft China zijn militaire positie op alle gebieden kunnen uitbouwen, zowel op het land, in de lucht, in de ruimte als in cyberspace. Op het gebied van geavanceerde technologie wordt Chinees onderzoek het meest geciteerd in de wereld, onder meer op het gebied van geavanceerde magneten en supergeleiders, geavanceerde optische communicatie, AI en elektrische batterijen.

China is wereldleider op het gebied van milieutechnologieën zoals elektrische voertuigen, batterijen voor elektrische voertuigen en zonnepanelen. Trump’s mantra met betrekking tot fossiele brandstoffen is daarentegen “burn, baby, burn”.

Trump eist overal en op alles invoerheffingen. In plaats van samen te werken met onze naaste bondgenoten in Europa en met Japan en Zuid-Korea, dreigt hij met steeds hogere invoerheffingen, met name voor de goede buren van de VS, Canada en Mexico.

In plaats van China te overtuigen om auto- en batterijfabrieken in de VS te bouwen, nemen we maatregelen die zullen leiden tot duurdere productie in de VS.

In plaats van de federale steun voor wetenschappelijk onderzoek en de werving van buitenlandse deskundigen te herstellen, subsidiëren we verouderde sectoren zoals steenkool en olie.

China-haviken

De China-haviken in de regering-Trump verslechteren en bedreigen de betrekkingen van de VS met China bij elke gelegenheid, in plaats van mogelijkheden voor dialoog en diplomatie op gebieden van gemeenschappelijk belang na te streven.

De China-haviken in de mainstream media, aangevoerd door Bret Stephens van de New York Times en David Ignatius van de Washington Post, scharen zich achter de lijn van Trump en beweren dat hooggeplaatste Amerikaanse bezoeken aan Taiwan zo ‘routinematig’ zouden moeten zijn dat Peking vergeet te protesteren.

Een andere kijk op de wereld met China en de Stille Oceaan in het midden en de VS in het verre oosten. Map: Kingfiser/Public Domain

Net zoals de Chinese president Xi Jinping zich verzette tegen het invoerrechtenbeleid van Trump, zal Peking zich verzetten tegen de pogingen van de VS om Taiwan te steunen.

China bevindt zich nu in de sterkste internationale positie sinds de val van de Qing-dynastie, de laatste keizerlijke dynastie van China die bestond van 1644 tot 1911.

Xi Jinping is de sterkste Chinese leider sinds Mao Zedong in 1976 stierf. Het isolationistische en grillige beleid van Donald Trump zal ervoor zorgen dat China en Xi de komende jaren sterker zullen worden.

Melvin A. Goodman is bijzonder hoogleraar bij het Center for International Policy en hoogleraar bestuurskunde aan de Johns Hopkins University. Hij is voormalig CIA-analist en auteur van Failure of Intelligence: The Decline and Fall of the CIA en National Insecurity: The Cost of American Militarism (2008), Whistleblower at the CIA. (2017), American Carnage: The Wars of Donald Trump (2019) en Containing the National Security State (2021). Goodman is columnist over nationale veiligheid voor counterpunch.org, waar deze column eerder verscheen. Vertaling Gaston Vandyck.