Stappen zetten

Demonstratie en Manifestatie No Border Camp Utrecht 2024

De zon schijnt voorzichtig tussen de wolken door als ik aan het eind van de ochtend het veld aan het Amsterdam-Rijnkanaal oploop.

Het terrein is ruim opgezet. Camping aan de achterkant, aan de voorkant de grotere tenten voor workshops, talks en muziek en daartussenin natuurlijk de keuken.

Dit is de laatste dag van No Border Camp 2024. Na een week vol workshops, lezingen, muziek, kunst en samenkomen van ideeën zullen we vandaag een demonstratie en manifestatie houden.
We lopen met z’n allen naar het centrum van Utrecht, naar een pand tegenover de jaarbeurs waar ooit luxe appartementen moeten komen, voor wie ze kan betalen. Een glazen middelvinger naar een bevolking in (een woon)crisis.
Het uiteindelijke doel is om een informatiestand op te zetten én de onvrede kenbaar te maken met spandoeken, speech, spreekkoren en muziek.

Voor we vertrekken is het tijd voor een speech en spoken word. De sfeer zit er goed in. Wij zijn hier, nu. En we zullen van ons laten horen!

We vertrekken onder een grauw wolkendek, maar zodra we het kanaal oversteken – over de Bevrijdingslaan – breekt de zon door. Vlaggen en spandoeken omhoog, leuzen luidkeels de lucht in… Het is begonnen!

De demonstratie bestaat uit een aantal onderdelen. We lopen als groep over autowegen, laten ons horen en zien en delen flyers uit met informatie over de wooncrisis en het wanbeleid van onze politici aan iedereen die interesse toont.

Hier en daar laten we wat minder tijdelijke sporen achter, zodat het gesprek ook zonder ons kan doorgaan.

Op een aantal relevante plekken stopt de stoet en luisteren we naar een spreker. Bij een pand van Woonin, een woningcorporatie die in theorie sociaal en betaalbaar moeten verhuren, maar mede mogelijk gemaakt door de kromme wetgeving alsnog alle bewoners volledig uitknijpen en hele groepen op straat laten staan.

“Huizen voor mensen! Niet voor winst!” We zeggen het niet voor niets.

Verderop de route stoppen we middenin de Croeselaan, waar al jaren wordt gespeeld met de woonzekerheid van de bewoners. De sloop- en bouwplannen bestaan al heel lang en worden gebruikt om bewoners hun huizen uit te krijgen. De mensen die blijven, krijgen geen zekerheid over hun toekomst. Moeten ze er nu uit? Volgende week? Of gaat het nog jaren duren?
De boodschap is hetzelfde in elke Nederlandse stad: Als je geen geld hebt, willen we je eigenlijk niet. En als je dan toch blijft, moet je niet zaniken.

Kapitalisme beschadigt ons allemaal. En daar komen (eindelijk) steeds meer mensen achter. De overheid weet dit en doet dan ook haar uiterste best om alle problemen af te schuiven. De zondebok is niet verassend… Het is natuurlijk de schuld van de migranten.

De werkelijkheid vertelt een ander verhaal. Er staan ruim 400 duizend woningen leeg en er zijn 30 duizend dakloze mensen. Dakloosheid is een keuze van de overheid.

“Wet of geen wet! Kraken gaat door!” is een mededeling, geen dreigement.

Tijdens de mars zijn de reacties overwegend goed. Er worden vragen gesteld, hier en daar wordt enthousiast geknikt of juist afkeurend het hoofd geschud, een enkeling voelt zich groot genoeg om zijn ongenoegen op veilige afstand uit het zolderkamerraampje te schreeuwen…

Tot we achteraan de stoet ineens een auto intimiderend gas horen geven. Meneer wil er graag langs, of doorheen, hij is het in elk geval zat. Als we op hetzelfde tempo over de eenbaansweg blijft lopen probeert hij het nog een paar keer, voor hij uit de auto stapt en begint te schreeuwen. Het feit dat hij hoe dan ook over een paar minuten langs ons had kunnen rijden, maakte geen verschil. Na wat heen en weer geschreeuw droop meneertje af en kon de stoet weer rustig door.

“Whose streets? OUR STREETS!”

Aan het eind van de straat is onze eindbestemming. De ‘Galaxy Tower’. De eerdergenoemde glazen middelvinger, symbool van de afgunst van een overheid naar iedereen die niet rijk is.

Nu gaat het ineens snel.

We verzamelen als groep, we roepen leuzen, houden de spandoeken en vlaggen omhoog en in ons midden zetten we twee tafels neer. Koffie en thee én informatie flyers en een megafoon.

Achter de groep is gerinkel, gerommel en een klap. De voorste groep is door het hekwerk heen. Direct in de nieuwe opening staan meer mensen met spandoeken klaar, terwijl achter hen het gebouw wordt binnengegaan.

Enkele minuten later zien we op het balkon van de ‘Galaxy Tower’ spandoeken verschijnen.

“FUCK PVV!” en “No one is illegal”

Voor de opening in het hekwerk klinkt muziek. “Your Local Pirates” spelen een heerlijke set in de zon. Alles komt tot rust. Omstanders komen vragen stellen, geïnteresseerden nemen flyers mee. Sommige mensen kijken van een afstandje mee.

Even later arriveert de politie. Ik verwacht nu meer te moeten schrijven, maar daar bleef het bij. De politie kwam, zag en bleef een beetje bij hun auto hangen (ze moesten tenslotte wel even hun wapens laten zien).

De zon schijnt lekker, de muziek klinkt goed, je zou bijna vergeten waarom we hier zijn. Als de muziek stopt is het tijd voor de laatste speech van de demonstratie. Eigenlijk zou deze speech worden gegeven door een asielzoeker, maar uit angst voor politiegeweld en zelfs uitzetting las iemand anders de speech voor.

Een krachtig verhaal van hoop, maar ook wanhoop, dankbaarheid, maar ook verbijstering. ‘Ik ben zo blij dat ik hier kan zijn. Maar ik zou zo graag de kans krijgen om mee te doen. Bestaan, bijdragen. Ik ben niet alleen een lege maag om te vullen, een last… Ik ben een werker, ik heb kennis, een vak, ik heb talenten. Ik wil me inzetten. Ik ben een mens en ik wil mee doen.’

Na een geslaagde – en overwegend vredig en veilige – demonstratie pakken we onze spullen in. We laten de ‘Galaxy Tower’ niet persé achter zoals we hem hebben gevonden, maar we hebben in ieder geval ons vuilnis meegenomen.
Tijd om terug te gaan. Tijd om te eten. En voor hen die zo gelukkig zijn: Tijd om naar huis te gaan.

Tekst en illustraties door NBLux