Ridhwan Ohorella: “Wij, de nazaten van de Banda-eilanden, leven nog”

Op zaterdag 7 september vond in het kader van de strijd tegen koloniale verheerlijking in Hoorn een enerverende demonstratie plaats tegen het standbeeld van de genocidepleger Jan Pieterszoon Coen, ook wel “de slachter van Banda” genoemd. De actie was georganiseerd door We Promise, Aralez, Dekolonisatie Netwerk en Doorbraak. Op het plein Roode Steen, vlakbij het standbeeld van Coen, hield Ridhwan Ohorella, een nazaat van slachtoffers van Coen op de Banda-eilanden, een speech. Hieronder een door hemzelf bewerkte versie daarvan.

De stilte wordt verbroken

Vandaag verbreken we eeuwen van stilte. Een stilte die ons werd opgelegd door een leugen. De leugen van de VOC, de glorificatie van een misdadig systeem dat ons niet alleen land en leven kostte, maar ook onze stem en onze waarheid.

Wij leven nog

Wij, de nazaten van de Banda-eilanden en de Molukken, leven nog. Onze stemmen werden binnenshuis gehouden, onze geschiedenis werd in stilte doorgegeven. Maar dat stopt vandaag. We spreken nu om de waarheid te delen, een waarheid die te lang is verdraaid en verzwakt.

De Hijrah: een bewuste migratie, geen vlucht

Voordat de genocide plaatsvond, vóór zonsopgang, begon “de Hijrah”, de migratie. Dit was geen vlucht, zoals sommigen beweren. De Hijrah was een bewuste keuze, een daad om de Islam, onze tradities, taal, kennis en wijsheid te bewaren. Door deze migratie is het ware verhaal van onze voorouders bewaard gebleven. De liederen, de verhalen, en ook het leed en verdriet dat Jan Pieterszoon Coen heeft achtergelaten. Maar laten we niet vergeten: ook de strijd.

De eervolle strijd in stilte

Die strijd wordt al vierhonderd jaar op een eervolle manier gevoerd. Wij vochten niet met wapens, maar met onze cultuur, onze religie, onze wijsheid. De kennis, de geschiedenis, de taal en de tradities van onze bevolking zijn intact gebleven. Wat Jan Pieterszoon Coen trachtte te vernietigen met zijn genocide, is niet gelukt. Wij zijn er nog, wij bestaan nog, en onze cultuur leeft voort.

Velen zeggen: “Dit is vierhonderd jaar geleden, hoe kan je ons er nog op aankijken?”

Vaak horen wij de vraag: “Dit is al vierhonderd jaar geleden gebeurd, hoe kan je ons hier nu nog op aankijken? Zijn alle Nederlanders dan zo? Hoe kan jij na vierhonderd jaar nog met dit verdriet lopen?” Maar begrijp dit goed: zonder degenen die de Hijrah hebben verricht, zonder hun vastberadenheid om onze religie, cultuur, taal en wijsheid te beschermen, was ik er niet. Zonder hen zou ik onder dwang de religie hebben aangenomen van de VOC, een religie die door hen werd gebruikt als politiek en militair middel om welvaart te vergaren.

Door de hongi-tochten werd ons land verwoest, koninkrijken vielen, maar onze cultuur bleef overeind. Als ik vandaag hun stem niet laat horen, ontken ik mijn eigen bestaan. Het is alsof ik mijn navelstreng, die verbonden is met hen, doorknip. Maar dat weiger ik. Ik ben hier omdat zij daar waren, en daarom sta ik hier vandaag.

De VOC-mentaliteit leeft voort in het heden

Dit is niet alleen een historische kwestie. Het is ons heden. De mentaliteit van de VOC – winst ten koste van alles – zit nog diep in onze systemen, in de ongelijkheden die we dagelijks zien. Dezelfde economische systemen die toen slavernij rechtvaardigden, blijven vandaag de dag zorgen voor uitbuiting en verdeeldheid.

Wij accepteren deze situatie niet langer

Maar wij accepteren dat niet langer. Wij hebben geen armoede aan kennis, geen armoede aan geschiedenis. De armoede werd ons opgedrongen door indoctrinatie, door een narratief dat de dader verheerlijkt en het slachtoffer verzwijgt. Wij weigeren nog langer intellectuele armoede te accepteren.

Onze verhalen zijn onze rijkdom

Onze verhalen, onze geschiedenis – dat is onze rijkdom, en vandaag eisen wij dat die erkend wordt. Onze voorouders hebben het ware verhaal bewaard, en wij dragen dat verhaal nu uit.

De clans van Wandan leven voort

Dit zijn de namen van de clans die van het oorspronkelijke Wandan kwamen en die door de Hijrah hun identiteit hebben behouden:

Fukar, Salamun/Ohorella, Lonthor, Latar Kaikan, Latar Kaimirin, Rery, Suat, Sufat, Rosongin, Rumra, Rumadan, Borut, Temarwut, Sanmas, Lakuy, Biyau, Wakano, Boyratan, Wakan, Wal Kubangun, Sairun.

Zij zijn onze voorouders, en wij, hun nazaten, zijn hier vandaag. Wij leven nog, en we spreken nu.

Het standbeeld van Coen moet weg

Het verwijderen van het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen is niet slechts een symbool, het is een rectificatie van de geschiedenis. We stoppen met het verheerlijken van onrecht en laten de waarheid haar verhaal doen. Wij leven nog, en vandaag spreken wij.

Wij spreken en eisen verandering

Het is meer dan een conflict in perceptie. Wij dragen onze geschiedenis, we spelen nog steeds een actieve rol daarin. De VOC is geen verleden. Het is onze realiteit. En wij eisen verandering.

Ridhwan Ohorella