Open brief tegen Rotterdamse betrokkenheid bij genocide in Gaza

Op 25 juni dreigt Rotterdam opnieuw onderdeel te worden van de F-35-productieketen en daarmee opnieuw medeplichtig te worden aan de genocide op de Palestijnen. Want op die dag dreigt het schip Maersk Izmir aan te meren in de Rotterdamse haven met F-35-vleugels uit Israël aan boord. De Rotterdam Palestina Coalitie en anderen roepen organisaties op om de onderstaande open brief te ondertekenen die is gericht aan de Rotterdamse burgemeester Carola Schouten en aan de Rotterdamse havenmeester. Doorbraak heeft dat inmiddels gedaan.

Op woensdag 25 juni zal de Maersk Izmir wederom met F-35-vleugels uit Israël in de haven van Rotterdam aanmeren. Rotterdam is hiermee opnieuw onderdeel van de F-35 productieketen en medeplichtig aan de genocide op Palestijnen. De vorige keer dat dit schip in Rotterdam was, heeft u beiden verzaakt actie te ondernemen. Eenzelfde soort brief, ondertekend door meer dan honderd maatschappelijke organisaties van binnen en buiten Rotterdam, heeft u niet beantwoord. Dat is schandalig, maar de fouten uit het verleden kunt u rechtzetten door dit keer wél te handelen.

De Nederlandse regering is partij bij het Genocideverdrag en is daarmee verplicht om alle vormen van medeplichtigheid actief te voorkomen. Daar valt onze gemeente ook onder. Volgens de Corporate Sustainability Due Diligence Directive hebben Europese ondernemingen de verantwoordelijkheid om mensenrechtenschendingen in hun toeleveringsketens tegen te gaan. Het havenbedrijf is dus ook verplicht om haar verantwoordelijkheid te nemen. Daarbovenop, er is een genocide gaande en u heeft de macht om deze handelsketen van moord een halt toe te roepen en uw eigen medeplichtigheid aan genocide te beëindigen.

Op 5 juni 2025 sprak de Rotterdamse gemeenteraad zich expliciet uit tegen oorlogsmisdaden en verklaarde de raad zich solidair met de bevolking van Gaza. Op 15 juni trokken meer dan 150.000 mensen een “rode lijn” in Den Haag, tegen militaire betrokkenheid en medeplichtigheid. Deze maatschappelijke signalen vragen om concrete opvolging. De tijd van vingers wijzen en verantwoordelijkheid van je afschuiven is voorbij.

U zegt niets te kunnen zonder beleid van de staat, maar de geschiedenis laat zien dat gemeenten en burgemeesters vaker actie hebben ondernomen op geo-politieke kwesties. Zo waren er tijdens de Koude Oorlog honderden gemeenten die zichzelf verzetten tegen de komst van kruisraketten. Gemeenten namen actie tegen Zuid-Afrikaanse apartheid door de regering aan te sporen tot actie en bedrijven te boycotten. Mevrouw Schoutens voorganger burgemeester Aboutaleb liet in 2018 eigenhandig van de ene op de andere dag de terminal Odfjell sluiten.

Ook internationaal is er precedent. De haven van Algeciras in Spanje weigerde eerder schepen van Maersk met vermoedelijke militaire goederen voor Israël. Het is volstrekt legitiem én uitvoerbaar om soortgelijke stappen te nemen in Rotterdam.

Van u beiden, havenmeester en burgemeester, eisen wij het volgende:

• Laat het schip Maersk Izmir op 25 juni niet aanmeren in de haven.
• Voorkom verdere militaire doorvoer via de Rotterdamse haven richting conflictgebieden.
• Stel heldere richtlijnen op om medeplichtigheid aan oorlogsmisdaden en mensenrechtenschendingen uit te sluiten.

De ogen van de wereld zijn gericht op wat overheden en publieke instellingen doen – of nalaten – in het licht van deze genocide. Vooralsnog heeft u aan de verkeerde kant van de geschiedenis gestaan. Door niet te spreken van een genocide en door Israëlische wapens in de haven toe te laten koos u de kant van dood en verderf. Doet u dit keer wél het juiste? Beëindigt u de medeplichtigheid? Kiest u ditmaal wel voor leven en rechtvaardigheid?

Organisaties kunnen de open brief hier tekenen.

Harry Westerink