Zelfbestuur (den Haag) - Aan de orden van den dag!

Den eersten Mei van verleden jaar moeste de anarchisten van Parijs, en Geneve en vele andere plaatsen de droevige ondervinding opdoen dat zij niet eens in staat waren om een vruchtbaar werkzaam aandeeel te nemen in een tamelijke spontane volksbeweging terwijl de propaganda door middel van bladen, brochures, manifesten, woorden en daden gedurende de laatste jaren in Frankrijk femaakt voldoende is om aan te toonen dat individueele krachten niet ontbreken noch zij die door weldoordachte geschriften de onwetenden en zoekenden beleeren en overtuigen, noch zij die door welsprekende woorden de onverschilligen en lauwen wakker schidden en tot daden aanzetten, noch zij die aarrensmoede tot daden over gaan en het eidendom aan de tegenwoordige eigenaars ontrukken en inderdaad een oorlog op leven en dood tegen de kapitalitische uitbuiters en hunnen satellieten voeren. Zelfs de gezellen, die op den eersten Mei alleen te Parijs, Lyon en Vienne zijn gevangen genomen waren talrijk genoeg zoodat het ons verwonderde dat zij machteloos waren om van de volksbeweging deel te nemen of zelfs om zich tegen de politie te verdedigen die hen kwamen gevangennemen.

Daar het zooveel geprezen individueele initiatief hier niet ontbrak, vanwaar dan de machteloosheid die gebleken is?

De oplossing van deze kwestie is nu in Frankrijk aan de orde van den dag en daar het vereenigen of beter de samenwerking der individueele krachten in het spel is en dat vraagstuk onder de Hollansche anarchisten eveneens zijn oplossing verbiedt, kan het dienstig zijn de verschillende meeningen, dien aangaande na te gaan en te toetsen en zelf onbevooroordeeld naar de oplossing te zoeken ten einde te weten of wij op dezelfde wijzen moeten voort gaan op den ingeslagen weg of de tot nu toe gevolgden taktiek wijzigen naar de nieuwe gegevens ons door de ondervind verschaft.

Een Spaansche strijdmakker stelde de questie op de agenda in een merkwaardige brief aan La Révolte waarin hij als oorzaken van de machteloosheid der Fransche anarchisten aangeeft: het gebrek aan aaneensluiting; er bestaat volgens hem geen overeenkomst tusschen de talrijke groepen en individuen, terwijl ieder afzonderlijk werkt kunnen er geen bestendigen betrekkingen aangeknoopt worden tusschen de verschillende groepen en hij die het een of ander zou tot stand willen brengen zou niet eens weten waar de noodige hulp er voor te vinden. Terwijl zij niets anders doen dan zeuren over woorden als altruïsme, egoïsme, communisme, individualisme, enz. ontaarden zij in haarklovers, geraken onderling in twist niet tegestaande zij toch alle hetzelfde bedoelen en beoogen, verliezen hun tijd in heuvelachtige vitterijen, die de massa van het arbeidende volk niets kunnen schelen en verwaarloozen op deze wijze de verspreiding der anarchistische denkbeelden onder hen die er noch onkundig van zijn.

De beschuldigingen van deze Spaanschen correspondent zijn dus: gebrek aan organisatie en haarkloverijen over de verschillende gezichtspunten waaruit het anarchisme kan beschouwd worden.

Daartegenover hangt de briefschijver een prachtige tafereel op van het praktisch werken der spaansche anarchisten: Zij onderhouden zes bladen en tellen leden hunner vereenigingen bij duizenden. Zij genieten het vertrouwen aller werklieden en gaan steeds vooraan bij elke beweging, hoe gering ook van beteekenis van werklieden tegen hunne uitzuigers. De Spaansche anarchisten, hoewel zij ook afzonderlijke groepen vormen uitsluitend onder elkander zijn over het algemeen leden van alle eenigzins vooruitstrevende vereenigingen en door hun eigenaardige inzichten te brengen op alle behandelde ontwerpen hebben zij een verbazenden invloed op de algemeene richting van het socialisme aldaar.

Tengevolge van hun onvoldoende aaneensluiting voortspuitende uit vrees voor autoritarisme zijn de Fransche anarchisten eenigzins oogenblikkelijk machteloos geworden terwijl zij daarentegen door hunne zoogenaamde haarkloverijen veel er toe hebben bijgedragen om het anarchisme van alle vooroordelen te zuiveren en alle vraagstukken grondig op te lossen en de talrijke bladen, brochures en manifesten alsook de daden en Duval of een Pini ons vertrouwen in individueel initiatief hebben verstrekt. Daarentegen, ofschoon zij de beschuldigingen van den Spaansche gezel ten deele beamen, vreezen wij dat door eene handelwijze als door hem wordt aangeraden bij eene schijnbaar groote krachtsontwikkeling het anarchisme zou verwateren. De Révolte beantwoordde in een reeks weldoordachte artikels de raadgevingen en bedenkingen van haren Spaanschen correspondent. Zij verklaarde en verdedigde den gedragslijn der Fransche anarchisten die haar inziens ondanks hun gebrek aan geregelde en georganiseerde samenwerking en hunne onderlinge vaak beuzelachtige discussies, de anarchistische propaganda minstens evenveel vorderingen hadden doen maken ten Noorden der Pyreneeën als hunne Spaansche broeders met hunne talrijke corporaties ten Zuiden der Pyreneeën.

Uit verschillende correspondenties aan La Révolte, El Productor de Freiheit, Commonweal, Die Autonomie en nog andere bladen gezonden is er gebleken dat de vraag: “Hoe de anarchisten het best kunnen samenwerken met behoud van de individueele autonomie en zonder het minst afbreuk te doen aan hunne beginselen” in alle landen door de anarchisten wordt besproken en dat hier en daar pogingen in het werk worden gesteld om een niet gecentraliseerde en niet autoritaire organisatie in het leven te roepen.

In het Departement Arriège is er een geheime organisatie bestaande uit een reeks kleine groepen van twee of drie vrienden die elk op hun beurt leden zijn van andere verschillende groepen, die op deze wijzen van zelf in gemeenschap blijven, afzonderlijk beraadslagen en gezamelijk kunnen optreden ter bevordering van elk doel, dat de algemeene goedkeurind wegdraagt. Het spreekt van zelf dat elk der groepen zoonodig op zich zelf handelend kan optreden.

De bedrijvigheid der anarchisten in dat departement bewijst dan ook dat zij in deze organisatie een groote kracht en steun vinden. De brochure die wij onlangs onder het opschrift “De toekomstige maatschappij” hebben uitgegeven was afkomstig uit Foir de hoofdplaats van Arriège.

In Brussel is onlangs een bondgenootschap gevormd van de verschillende groepen van de stad, de voorsteden en omliggende plaatsen. Er worden maandelijksche federale vergaderingen gehouden terwijl de afzonderlijke groepen volkomen autonoom blijven en geene bindende besluiten worden genomen.

In Londen bestaat al jaren een socialistische corporatie, de Socialist League, die hoewel gecentraliseerd langzamerhand helemaal in anarchistisch bedding is gekomen; haar orgaan Commonweal kan daarvoor als bewijs dienen en het program van de League kan op enkele uitdrukkingen na door ieder communistisch anarchist onderteekend worden.

In Amerika vormen de krachtige onverblijfselen van den Internationale Arbeider Association een sterk georganiseerd lichaam, dat in zijn orgaan: de Freiheit en in talrijke brochuren em boeken het anarchisme in de Vereenigde Staten krachtdadig propageert. Van zijn program de Pittsburger Proklamation kan hetzelfde gezegd worden als van het program of Statement of Principles van de Social League. De twee laatst vermelde corporaties – die Internationale Arbeiter Association en the Social League – hebben dus communistisch-anarchistische programma’s en zijn natuurlijk revolutionaire d.w.z. verwachten niets van de regeering, doen niet mee aan verkiezing geknoei en bestrijden het parlementarisme en hebben a hun hoop op de revolutie gezet; maar zij hebben nog erkende en geregeld benoemde besturen, redakteuren enz. en in de vergaderingen worden nog besluiten genomen, die inderdaad bindend zijn voor de minderheid.

Dat zijn de voornaamste organisatien, welke voor het anarchisme strijden. Genoemde zijn door anarchisten in het leven geroepen ter verzameling der verspreide strijdkrachten te rwijl laatstgenoemde reeds bestonden voor dat zij in anarchistisch vaarwater kwamen: van daar het verschil tusschen de gecentraliseerde Socialist League en de autonomistische federatie der Belgische groepen.

In Nederland zijn de Anarchisten gedwoongen geweest zich te isoleren ten gevolge van de jarenlange volgehouden gemeene (of dwaze?) taktiek van vele Sociaal-democraten en vooral van hun orgaan Recht van Allen. Zij zelf hebben zich van elkander nog meer afgezonderd uit een overdreven vrees voor het onstaan van een nieuwen vorm van het autoritarisme en om dat zij organisatie zonder dwang niet mogelijk achten en uitsluitend vertrouwen stelde in het geïsoleerd individueel initiatief. Tot nu toe was dat individueel initiatief van enkelen, gestemd door de hulp van anderen, misschien voldoende om te doen wat gedaan kon worden. De vraag is of deze handelwijze voor het vervolg als voldoende kan geacht worden of wel dat de nieuwe eischen der propaganda een andere taktiek gebiedend voorschijven.

Er staat voor ons twee wegen open:

1. Volharding in ons isolement en dan of verder uitsluitend rekenen op het initiatief der afzonderlijke gezellen of de verspreide strijdkrachten vereenigen door een organisatie waarin de autonomie der gezellen volkomen tot haar recht kan komen en waaruit elke vorm van dwang gebannen is.
2. Uit onze afzondering treden en deelnemen aan den strijd die door alle vooruitstrevende vereenigingen wordt gevoerd, al zijn wij overtuigd dat het door de respectieve vereenigingen nagejaagde doel slechts een lapmiddel is of zelfs geheel bezijden onzen weg ligt. Dan kunnen wij natuurlijk slechts aan den stijd mee doen onder voorwaarde nooit ons doel dat slechts bereikt kan worden door de sociale revolutie – en dus overal waar het te pas komt deelnemen aan de discussie om het ondoelmatige van de hervormingen die voorgesteld worden aan te toonen en te gelijk de eenige oplossing van de het sociale vraagstuk aan te wijzen aan hen die haar nog niet kennen.

Aldus kunnen wij onze solidariteit met alle onderdrukten bewijzen door hen te steunen in hunne vaak kinderachtige pogingen, die door hen voor heilaangebrengend worden aangezien en hen langzamerhand op den goede weg brengen door telkens weer de halve maatregelen te kritiseeren en hun de eenige redding uit hun ellendigen toestand aan te wijzen in de sociale revolutie, de vernietiging van de tegenwoordige slechte inrichting der maatschappij en de communistisch-anarchistische richting der toekomstige maatschappij!

Het gewichtige vraagstuk der anarchistische taktiek en van de samenwerking der anarchistische strijdkrachten is reeds geruimen tijd in verschillende landen aan de orde van den dag; hier en daar menen valen een oplossing gevonden te hebben en brengen die reeds in toepassing.

In Holland wordt het in de groepen ook druk besproken. Reden te meer die ons doet verwachten dat de gezellen hunne meening dienaangedaande in dit blad zullen doen kennen te bevordering der anarchistische propaganda.

Leven de Anarchie!