Aanval met trojaans virus op zee-reddingswerkers

Mensen die actief zijn in het ondersteunen van migranten en kritiek hebben op het EU-beleid, zijn bespioneerd met spyware in hun telefoon. Hun teleffon werd geinfecteerd via WhatsApp,, zonder dat ze zelf ergens op hadden gecklickt…

13 maart, 2025 2 min leestijd

(Foto demonstratie in Hamburg 2018 van Rasande Tyskar, Flickr CC2.0)

De messenger-dienst WhatsApp, die eigendom is van het Amerikaanse bedrijf Meta, heeft verschillende gebruikers laten weten dat ze zijn bespioneerd door een tot nu toe onbekende bron met behulp van een Trojaans paard[1], naar verluidt de “Graphite”-software van het Amerikaans-Israëlische bedrijf Paragon Solutions. Onder de getroffenen zijn zeven journalisten en activisten van de zee-reddings NGO Mediterranea met een Italiaanse inbelcode (+39); zij hebben allemaal eerder kritiek geuit op het migratiebeleid van Italië.

Volgens het onafhankelijke Canadese onderzoeksinstituut Citizen Lab, dat de aanvallen ontdekte na analyse van de bespioneerde mobiele telefoons, werden 90 WhatsApp-gebruikers in twee dozijn landen (waaronder Nederland, aanvulling vertaler) aangevallen met de spyware van Paragon. De infiltratie werd blijkbaar uitgevoerd via een chat waaraan de slachtoffers onbewust waren toegevoegd.

Paragon werd in 2019 opgericht in Tel Aviv met medewerking van de voormalige Israëlische premier Ehud Barak en hooggeplaatste ambtenaren van de Israëlische inlichtingendienst 8200. In 2024 werd het bedrijf verkocht aan de Amerikaanse Private-Equity-Firma AE.

Volgens Paragon verkoopt het bedrijf zijn producten alleen aan overheden. Italiaanse klanten waren “twee verschillende instanties, een politieautoriteit en een inlichtingenorganisatie”. Er wordt daarom vermoed dat Italiaanse autoriteiten achter de openbaar gemaakte aanvallen zitten,[2] maar Rome ontkent elke verantwoordelijkheid en wijst erop dat mensen in andere landen ook getroffen zijn. Zo werd de Libische activist Husam El Gomati, die in Zweden woont, bespioneerd met “Graphite”. El Gomati staat echter ook bekend als criticus van de migratieovereenkomst tussen Italië en Libië.

Na de onthulling meldde de Zuid-Sudanese activist David Yambio ook een Trojaanse aanval op zijn mobiele telefoon.[3] Het blijft onduidelijk om welke spionagesoftware het ging; het bedrijf Apple informeerde hem. Yambio is een harde criticus van de samenwerking van Italië met de Libische kustwacht en publiceert regelmatig martelvideo’s uit Libische gevangenissen.

[1] WhatsApp says journalists and civil society members were targets of Israeli spyware, Guardian v. 31.1.2025

[2] Lo spyware usato solo dai governi. Il bluff di palazzo ChigiIl, Manifesto v. 7.2.2025

[3] Campaigner for migrants in Libya targeted in spyware attack, Guardian v. 11.2.2025