1 Mei in Tilburg: geslaagd gebeuren

zondag 4 mei

Het was een mooie 1 Mei in Tilburg! Kleinschalig, zonder erkenning of goedkeuring van hogerhand, maar zeer de moeite waard. Tijd voor een kleine terugblik.

Zoals al jaren gebruikelijk in Tilburg, was er overdag een 1 Mei-demonstratie, en ’s avonds een bijeenkomst. Eerst de demonstratie.(1) Die was zoals ook al eerder – georganiseerd vanuit Vrije Bond Tilburg. Daar ben ik deel van, ik kon er ondanks verkoudheid gelukkig ook zelf bij zijn, ik legde daarvoor wel wat hoestbuien stilleggen door middel van adrenaline, motivatie en good cheer. De hoestbuien zijn de dagen erna wel aan vergeldingsacties begonnen, maar dat terzijde. De Eerste Mei pakken ook zij niet meer af.

Eerst samenkomen bij het station. Daar luisterden aanwezigen eerst naar een viertal sprekers. Iemand van De Nieuwe Vredesbeweging, die vertelde over de verschrikkingen in gaza, en wees op de gevaarlijke oorlogsretoriek die momenteel om zich heen grijpt. Iemand van het COC Tilburg die de grove aanvallen op trans personen – in de VS, in Groot-Brittannië, in Nederland – hekelde, en opriep tot solidariteit. Iemand vanuit de groep die aan de Tilburgse Universiteit actief was en is – onder meer met aan solidariteitskamp op de campus vorig jaar. En ikzelf, die kort aanstipte waar 1 Mei ook alweer over gaat: om te beginnen een protest om de werkdag in te korten, en daarmee eigenlijk een Dag tegen de Arbeid, tegen de greep die het kapitaal op arbeiders heeft, en van daaruit ene dag om solidariteit tegen het hele systeem onder de aandacht te brengen. Ik greep ook de gelegenheid even aan om uit te leggen waarom we de demonstratie wel openlijk aankondigden, maar niet officieel bij de gemeente hadden aangemeld. We staan in ons recht als we willen demonstreren. Die aanmelding is een inperking, en te vaak een handvat voor de gemeente om allerlei voorwaarden op te leggen. Vandaar.

Voor de toespraken was er al wel een security-meneer naar ons toegekomen. Er ontspon zich het volgende gesprek. Security: ‘We vragen jullie om weg te gaan.’ Ik: ‘Op welke grond?” Security: ‘Willen jullie hier weg gaan?’ Ik: ‘Er zijn hier zo meteen een paar toespraken, en daarna vertrekken we.’ Security: ‘Dat is niet het antwoord dat ik zoek.’ Eind van het verhaal: wij vertrokken niet op zijn commando, hij beende weg. Wij besloten tamelijk stipt op de begintijd met de sprekers te beginne. Even later stond Mr. Security met twee andere security/handhaaftypes toe te kijken terwijl ons sprekersprogramma bezig was. Mijn woorden over het niet aanmelden gingen ook in hun richting.

Na de sprekers: lopen! Onder het station door, links tussen station en Loc-hal, weer links onder het spoor door, de binnenstad in. Leuzen roepend, ik met megafoon, ene kameraad met zeer luide stem die keer op keer ook voorzetten gaf.

Een ongetwijfeld incomplete en niet feilloze greep uit de leuzen, een enkele al ingezet tijdens het spreekprogramma, de meesten tijdens het lopen:

‘1 Mei vrij!’, ‘Hun Strijd, Onze Strijd, Internationale Solidariteit!’, ‘Zorg Van Iedereen, Zorg Voor Iedereen!’, ‘Huizen voor Mensen, Niet Voor Winst!’, ‘Kraak De Woningnood!’, ‘From the Riover to the Sea – Palestine Will be Free!’, ‘Animal Liberation, Human Rights – Same Struggle, Same Fight!’, ‘1 2 3 4 We willen geen fascisten hier! 5 6 7 8 Gooi die Wilders in de gracht!’, ‘Racisme? Nee! Fascisme? Nee! PVV? Nee Nee Nee’ (ook met ‘VVD’in plaats van PVV), ‘One: We Are the People. Two: We Won’t be Silenced. Three: Let’s Stop the Bombing Now Now Now Now!’ ‘Schuif Schoof Onder het Tapijt – Leve Leve de Solidariteit!’, Geen Trans, Geen Cis, Geen Mens is Illegaal!´, Geen Man, Geen Vrouw, Geen Cent voor het Leger!’, ‘Fuck de VU, Transzorg NU!’, ‘We Kunnen het Samen, We Worden Niet Verslagen!’, ‘The People United will Never Be Defeated!’ O ja! En ‘A-Anti-Anticapitalista (3 x), Overthrow the System, Revolution Anarchista!’

Af en toe, bij volle terrasjes, hielden we even stil en legde ik uit dat dit dus een 1 Mei-demonstratie was, en waar het om te doen was: strijd tegen een systeem dat ons er allemaal onder houdt, voor een wereld van ons allemaal. IK was zelf te druk bezig met de megafoon zelf, maar ik hoor van kameraden dater aardig wat positieve reacties van omstanders waren, duim omhoog en dergelijke. Van politie was intussen niets te bekennen, heerlijk. Achteraf hoorden we wel dat er politie en/of handhaving naar ons verzamelpunt waren gekomen, kennelijk vanwege de weigering om te vertrekken toen Mr. Security dat vroeg. Maar toen die ordehandhavers waren gearriveerd, waren wij al lang en breed aan de wandel. Lekker puh.

Het verliep verder allemaal prima. O ja, de opkomst! Niet hoog, pakweg twintig mensen die erbij waren, de meesten de hele tijd, enkelen alleen bij het sprekersprogramma en ook iemand die juist later een stuk heeft meegelopen. Veelal jonge mensen trouwens, deels uit de stad zelf, deels ook van daarbuiten, soms van ene flink eind weg. Vorig jaar waren we met iets meer – en laten we afspreken dat we volgend jaar met het dubbele zijn. Goed?

Dan was er de avond: een filmvertoning, op touw gezet door de Tilburgse Anarcho Sociëteit TAS.(2) De film: En Guerre, een als documentaire vormgegeven speelfilm over een staking, bedrijfsbezetting tegen ontslag. De regisseur: Stéphane Brizé Heel indringende, goede film. Je zag de woede van de arbeiders, de wanhoop ook – en de meningsverschillen onderling over voortzetting van de strijd onder steeds moeilijker omstandigheden. Je zag de valse spelletjes van de managers, en van de directie daar weer boven. Je zag hoe de staat – een vertegenwoordiger van de president, steunverklaringen aan de arbeiders wist te combineren met het steeds maar weer tegemoetkomen aan de prioriteiten van de onderneming: concurrentiepositie, rendement, aandeelhoudersbelang, winst. Je zag ook de politie in actie. De ontknoping was schokkend, maar vertel ik hier niet.

De filmvoorstelling was er omdat Dennis Bos, al jaren de1 Mei-spreker op TAS_avonden in Tilburg, dit jaar op 1 mei niet kon, Die houden we tegoed. Het was dus maar afwachten hoe de opkomst zou zijn zonder deze publiekstrekker, en ook met een plek die wat buiten het centrum lag. Welnul, die viel mee. Enkele tientallen mensen – de TAS-mensen meegerekend – zorgden voor een gezellig gevulde ruimte. Er waren twee korte voorfilms, er was wat live muziek van één van de TAS-ers, er was een aankondiging van een boek over de Latijns-Amerika solidariteitsbeweging sinds pakweg 1979, en er was een boel gezelligheid. Net als de demonstratie: geslaagd gebeuren.

Noten:

(1) Indrukken van de 1 Mei-demonstratie, plus wat foto’s, vind je op de website van Doorbraak: Eric Krebbers & Harry Westering, ‘Een inspirerende strijddag van de arbeiders, met deelname van #WijReizensamen (beeldverslag), Doorbraak, 2 mei 2025, https://www.doorbraak.eu/een-inspirerende-strijddag-van-de-arbeiders-met-deelname-van-wijreizensamen-beeldverslag/

(2) Tilburgse Aanarcho Societeit viert 1 mei met filmvertoning En guerre´, Tanarchos, 29 april 2025, https://tanarchos.nl/tilburgse-anarcho-societeit-viert-1-mei-met-filmvertoning-en-guerre/

Peter Storm