Indonesië tegen militarisme

Wij, Indonesische groepen, organisaties, activisten en individuen, verheffen onze stem in verontwaardiging en veroordeling nu het Indonesische parlement vandaag – 20.03.2025 – de herziene Indonesische Nationale Wet op de Strijdkrachten (UU TNI) legaliseert. Deze wet betekent een vernietigende klap voor de democratie, de mensenrechten en de suprematie van de burgerbevolking in Indonesië en duidt op een gevaarlijke verschuiving in de richting van militarisme en de opkomst van neofascistische tendensen die doen denken aan de donkere dagen van het Suharto-regime.

De herziene UU TNI, die nu van kracht is, verleent het leger ongekende bevoegdheden om in te grijpen in wetshandhaving, terrorismebestrijding en burgerzaken. Deze schaamteloze militarisering van de Indonesische samenleving dreigt decennia van democratische vooruitgang te ontmantelen, dissidenten te onderdrukken en mensenrechtenschendingen te institutionaliseren. Door de grens tussen militaire en civiele rollen uit te hollen, verankert deze wet het autoritarisme en ondermijnt hij de fundamenten van de democratie.

We kunnen de historische parallellen niet negeren. Onder de militaire dictatuur van Soeharto (1966-1998) kende Indonesië een wreed regime dat gekenmerkt werd door wijdverspreide mensenrechtenschendingen, corruptie en onderdrukking van de democratie. Het leger, of TNI, was een centrale pijler van Soeharto’s autoritaire bewind en fungeerde zowel als politieke handhaver en als onderdrukkingsmiddel. De fascistische neigingen van het regime legden dissidenten het zwijgen op, exploiteerde hulpbronnen voor persoonlijk gewin en verankerde systematische corruptie, wat een erfenis van trauma en onrecht achterliet waar Indonesiërs vandaag de dag nog steeds mee worstelen.

De herziene UU TNI dreigt dit duistere hoofdstuk nieuw leven in te blazen. Door de rol van het leger in burgerzaken uit te breiden, maakt de wet de weg vrij voor een terugkeer naar het militarisme, de corruptie en het autoritarisme van het Suharto-tijdperk. Dit is niet alleen een stap terug, maar ook een sprong in de richting van neofascisme, waarbij het leger een instrument van onderdrukking wordt.

Een gevaarlijke voortzetting van militarisme

De timing van deze wet is zeer alarmerend, gezien de politieke opkomst van Prabowo Subianto, een voormalige militaire generaal met een controversieel verleden. Prabowo, die als hoge officier onder Soeharto heeft gediend, was betrokken bij talrijke mensenrechtenschendingen, waaronder de ontvoering van pro-democratische activisten in 1998 en wreedheden in Oost-Timor en Papoea. Zijn politieke opkomst, nu als president van Indonesië, geeft aanleiding tot ernstige bezorgdheid over de heropleving van militarisme en autoritarisme in het land.

Prabowo’s achtergrond als militair leider met nauwe banden met het Suharto-regime, onderstreept de gevaren van de herziene UU TNI. Zijn presidentschap, in combinatie met de uitgebreide bevoegdheden voor het leger, creëert een perfecte storm voor de uitholling van de democratie en de normalisering van autoritaire praktijken. Deze wet weerspiegelt niet alleen Prabowo’s militaristische visie op Indonesië, maar dreigt ook het gebruik van militair geweld tegen burgers, activisten en politieke tegenstanders te legitimeren.

We zijn onvoorwaardelijk solidair met de mensen in Indonesië – studenten, activisten, mensenrechtenactivisten en maatschappelijke organisaties – die zich moedig tegen deze wet hebben verzet. Onze stemmen vertegenwoordigen de aspiraties van een vrij en democratisch Indonesië en zijn genegeerd door een regering die militarisering boven de wil van haar volk stelt.

Wij eisen onmiddellijke actie:

1. Trek de herziene UU TNI nu in: De Indonesische regering moet deze gevaarlijke wet onmiddellijk intrekken en alle pogingen stoppen om de rol van het leger in het burgerleven uit te breiden.

2. Herstel de civiele controle: Het leger moet ondergeschikt worden gemaakt aan het burgerlijk gezag, zoals vereist in elke democratische samenleving. Zijn rol moet strikt beperkt blijven tot het verdedigen van de natie tegen bedreigingen van buitenaf.

3. Maak een einde aan de militarisering en bescherm de mensenrechten: De Indonesische regering moet ervoor zorgen dat de herziene UU TNI niet wordt gebruikt om afwijkende meningen te onderdrukken, activisten aan te vallen of mensenrechten te schenden.

4. Respecteer het Volksverzet: De regering moet luisteren en gehoorzamen aan de miljoenen Indonesiërs die hebben geprotesteerd tegen deze wet en elke poging om hun stemmen het zwijgen op te leggen afwijzen.

5. Wereldwijde verantwoording: De internationale gemeenschap moet de Indonesische regering verantwoordelijk houden voor de gevolgen van deze wet, met inbegrip van eventuele schendingen van de mensenrechten of democratische achteruitgang.

Sinds het schrijven van dit artikel hebben ten minste 19 steden tegelijkertijd protestdemonstraties gehouden naar aanleiding van de invoering van de TNI-wet op 20 maart 2025: Jakarta, Bandung, Manado, Pekanbaru, Yogyakarta, Makassar, Padang, Pontianak, Semarang, Samarinda, Medan, Papoea, Ambon, Surabaya, Malang, Lampung, Bali, Palembang en Atjeh. Tijdens deze protesten heeft de politie ook buitensporig geweld gebruikt. De doelwitten van dit geweld waren willekeurig, zoals het algemene publiek, anarchisten, studenten, journalisten en zelfs motorrijders. Bijna elke stad waar geprotesteerd werd, kreeg te maken met politiegeweld. Een nieuwsagentschap (TEMPO), bekend om zijn kritiek op het regeringsbeleid en -optreden, werd geterroriseerd door het ontvangen van een pakket met daarin een afgehakte varkenskop.

Aan de internationale gemeenschap:

De legalisatie van de herziene UU TNI is niet alleen een Indonesisch probleem – het is een wereldwijde crisis. Indonesië speelt een cruciale rol in de strijd voor democratie en mensenrechten in Zuidoost-Azië en daarbuiten, daarom bedreigt de opkomst van militarisme en neofascisme in Indonesië de regionale stabiliteit en schept het een gevaarlijk precedent voor autoritaire regimes wereldwijd.

De mensen van Indonesië hebben te hard gevochten en te veel opgeofferd voor democratie om hun land terug te laten glijden naar het militarisme, de corruptie en het autoritarisme van het Suharto tijdperk. We kunnen niet zwijgen terwijl het neofascisme in Indonesië de kop opsteekt. Samen moeten we ons verzetten, terugvechten en solidair zijn met de Indonesische bevolking.

Wij roepen de internationale gemeenschap op om:

– Indonesië’s autoritaire wending te veroordelen: Veroordeel publiekelijk de herziene UU TNI en haar bedreiging voor de democratie en de mensenrechten.

– De Indonesische burgermaatschappij te steunen: Steun de dappere activisten, studenten en organisaties die zich verzetten tegen militarisering en vechten voor democratie.

– Leg consequenties op: Gebruik diplomatieke, economische en politieke middelen om de Indonesische regering onder druk te zetten om deze wet in te trekken en de democratische principes te handhaven.

– Bewaak en onthul misstanden: Documenteer en onthul alle mensenrechtenschendingen of antidemocratische acties die het gevolg zijn van de implementatie van deze wet.

– Ga naar de Indonesische ambassade in jouw land en waarschuw ze, op welke manier dan ook.

We rise, not in silence, but in raging fire.
A wildfire of defiance, fueled by the love of freedom,
and the unyielding spirit of those who refuse to kneel.

This is not just a fight for Indonesia,
but a battle cry for every soul who dares to dream
of a world unchained, unbowed, unbroken.

We reject the chains of militarism,
the cold steel of authoritarianism,
and the suffocating grip of neo-fascism.

We are the voices of the oppressed,
the hands that build barricades,
the hearts that beat for anarchy—
the chaos, and the beautiful disorder of liberation.

We will not let the shadows of Suharto’s regime
darken the skies of tomorrow.
We will not let Prabowo’s militaristic dreams
trample the gardens of democracy.

We are the storm, the reckoning,
the ungovernable force that says:
Enough is enough.

To the tyrants, the enforcers, the architects of oppression:
Your walls will crumble,
Your laws will burn,
Your power will dissolve like ash in the wind.

For we are the people,
wild, untamed, and free.
And we will fight,
not just for Indonesia,
but for the boundless, anarchist love of freedom
that lives in us all.

In Rage and Solidarity,

Indonesia
20.03.2025