FNV Migrant Domestic Workers: “Wij zijn werkers, geen criminelen” (beeldverslag)

Zo’n 1.500 mensen deden afgelopen zondag in Den Haag mee aan een strijdbare manifestatie en demonstratie tegen het criminaliseren van mensen zonder verblijfsrecht. “Wij komen vandaag bij elkaar om Nederland te laten zien en horen dat wij opstaan voor elkaar en voor een open samenleving” en “Wij zijn werkers, geen criminelen”, aldus leden van FNV Migrant Domestic Workers die het initiatief hadden genomen voor de protestactie. Op de Koekamp vlakbij Den Haag Centraal kwam een bont en inspirerend gezelschap samen dat een heel ander beeld van Nederland te zien gaf dan wat de extreem-rechtse regering ons probeert voor te schotelen. Naast een grote hoeveelheid ongedocumenteerden uit diverse herkomstlanden (onder meer Indonesië, Filipijnen en Brazilië) bestond de menigte uit collega-vakbondsleden, medewerkers van steungroepen voor mensen zonder verblijfsrecht, anti-deportatie-activisten, communistische groepen, mensen uit kerkelijke hoek, en vele anderen.

Meteen al bij aankomst was merkbaar dat het een energieke en solidaire dag zou gaan worden. Met bussen uit Rotterdam, Amsterdam, Utrecht en Nijmegen waren werkers zonder verblijfsrecht en hun bondgenoten naar Den Haag gereisd. Velen hadden spandoeken en actieborden meegenomen die duidelijk maakten waar ze voor stonden en waar ze tegen streden. De regie van de actie lag in handen van de leden van FNV Migrant Domestic Workers, die blauwe t-shirts droegen met daarop een gele schoonmaakvuist en de tekst “Wij zijn onmisbaar, nooit meer onzichtbaar!” Ongedocumenteerde huishoudelijk werkers maken privéwoningen schoon, werken in de tuinen van privéwoningen, koken maaltijden, zorgen voor kinderen, voor zieken, voor ouderen en ook voor huisdieren. Door het verblijf van huishoudelijk werkers strafbaar te maken miskent de extreem-rechtse regering hun menselijkheid, hun bijdrage aan de samenleving en de essentiële rol die zij spelen in het leven van zoveel individuen en gezinnen, met name van tweeverdienersgezinnen. Dat was het verhaal dat de huishoudelijk werkers en anderen op het podium en in de menigte naar voren brachten. Met spandoeken en actieborden als “Stop de criminaliseringswet”, “Wij zorgen voor jouw kinderen en ouders”, “Wij werken, wij dragen bij, wij bestaan”, “We willen blijven, we willen leven, ons thuis is hier”, “Stop jacht op migranten, pak uitbuiters aan”, “Iedereen moet zonder angst naar de dokter kunnen”, “Criminaliseer racisten!”, “Geen zondebokpolitiek”, “Migratie is een recht, geen misdaad”, “Being alive should never be a crime”, “Workers rights are human rights”, en vele andere leuzen.

Uitbuiting

Zes strijdbare vrouwen van FNV Migrant Domestic Workers, ondersteund door andere FNV-ers, zetten op het podium een indrukwekkend collectief openingsprogramma neer met speeches, zang, muziek en een minuut stilte voor Palestina en voor alle migranten en vluchtelingen die onderweg naar Europa om het leven zijn gekomen. Namens FNV Schoonmaak zei iemand: “Ik heb vandaag heel goed geluisterd naar alle sprekers. Wij luisteren al jaren heel goed naar onze migrant domestic workers. Schoonmakers staan al sinds 2007 naast de migrant domestic workers. Ze horen bij ons FNV Schoonmaak en hun werk verdient erkenning! Deze wet is pure discriminatie en gaat niet alleen domestic workers, maar ons allemaal aan. Denk je dat mijn familie uit Suriname straks zomaar op bezoek kan komen? Met deze wet? Ze maken iedereen van kleur of migrant verdacht. Ze zaaien angst en haat. Het zijn altijd de machthebbers (boeven/bazen) die proberen mensen tegen elkaar op te zetten om onze centjes te pikken. Maar wij pikken het niet!” Daarna volgden er nog meer toespraken, onder meer van mensen van FNV Jong, de Raad van Kerken, Dokters van de Wereld en VluchtelingenWerk. Indrukwekkend was ook de speech van een schoonmaker bij de in opspraak geraakte sportschoolketen Saints & Stars, waar uitbuiting en repressie op de werkvloer welig tiert.

FNV Migrant Domestic Workers en FNV Schoonmaak maken deel uit van de brede coalitie Stop de Asielwetten, samen met meer dan honderd andere organisaties. In een persbericht legt de FNV uit hoe verschrikkelijk de strafbaarstelling van werkers zonder papieren is. “Deze wet maakt niet-gedocumenteerde collega’s nog kwetsbaarder. Dit wordt bevestigd door de International Labour Organization (ILO). Die stelt dat dit soort wetgeving tegen internationale arbeidsnormen ingaat. Uit onderzoek van de ILO in Italië, het VK en de VS blijkt al dat criminalisering leidt tot meer uitbuiting, lagere lonen en gevaarlijkere werkplekken. Werknemers die worden bedreigd met arrestatie en deportatie durven minder snel misstanden te melden. Werkgevers kunnen dreigen met aangifte als werknemers hun rechten opeisen. Dit is precies wat gebeurde bij Saints & Stars. Paspoorten werden afgepakt, schoonmakers moesten zeventien uur per dag werken, hun lonen werden niet of onvoldoende uitbetaald en ze moesten een bed met vier personen delen. Ook werden ze voortdurend geïntimideerd. De criminaliseringswet zal arbeidsrechten uithollen, vakbondswerk moeilijker maken en solidariteit ondermijnen. Wij geloven in een samenleving gebouwd op solidariteit, waarin ieders werk en bijdrage telt. Iedereen verdient respect en een veilig bestaan. En wij zijn daarom ook solidair met vluchtelingen die door deze wet hard geraakt worden.”

Verzet tegen fascisme

De protestactie van afgelopen zondag is onderdeel van een strijd van onderop tegen de criminalisering van mensen zonder verblijfsrecht. De coalitie Stop de Asielwetten is bezig met een campagne tegen de strafbaarstelling en tegen de gruwelijke asielwetgeving die het leven van migranten en vluchtelingen nog zwaarder dreigt te gaan maken. Het is belangrijk dat we beseffen dat het migratiebeleid dat de huidige demissionaire regering voorstaat, inhoudelijk voor een groot deel een voortzetting is van dat van de vorige regeringen. Ook moeten we ervoor oppassen om in het gevecht tegen dat migratiebeleid vooral gebruik te maken van technische argumenten als “de nieuwe asielwetten zijn onuitvoerbaar” en “het migratiebeleid faalt”. In het verleden is al gebleken dat gruwelijke fascistische politiek wel degelijk uitgevoerd kan worden, wat velen indertijd, in de jaren dertig van de vorige eeuw, toch niet voor mogelijk hielden. Ook dienen we geen toevlucht te zoeken tot redeneringen als “dit soort migratiebeleid werkt niet, het beleid faalt”. Het streven van de extreem-rechtse migratiepolitiek is om er doelbewust een zooitje van te maken, om chaos te creëren, om haat tegen migranten en vluchtelingen aan te wakkeren, om migranten en vluchtelingen bang te maken. En dat beleid faalt niet, maar werkt helaas juist uitstekend. Het is aan ieder van ons om ons vanuit onze eigen positie en achtergrond met mens en macht te verzetten tegen dat beleid, nu en in de toekomst.

Harry Westerink