‘Baas In Eigen Buik!’: een zinderende actie

zondag 16 november 2025

Elk jaar in november lopen duizenden en nog eens duizenden mensen in een optocht door Den Haag. Daarmee demonstreren ze hun afkeer van abortus, en daarmee hun aanval op de autonomie en vrijheid van mensen met een baarmoeder om daar zelf over te beschikken. De actie heet ‘Schreeuw om Leven’, en is de jaarlijkse climax van wat deze reactionairen de Week van het Leven noemen, ook ene jaarlijks verschijnsel. Al met al is dit met gemak al jaren de grootste jaarlijkse extreem-rechtse straatactie. Doodeng, en het krijgt veel te weinig aandacht.

Gelukkig is er vrijwel jaarlijks wel protest, vaak helaas echter heel klein. Tot nu toe was ik daar niet bij. Dit jaar eindelijk een keer wel. Ik wist gisteren, zaterdag, 15 november 2025, gelukkig uit mijn mijn november-lethargie te breken, stapte in trein en tram, en sloot me in Den Haag bij de honderden anderen aan die al in het plantsoen naast de Koekamp, bij de Laan van Reagan en Gorbatsjov, verzameld waren. Het werd een hele mooie, indrukwekkende actie.(1)

Aanvankelijk keek ik vooral rond – op zoek naar bekenden, van wie ik er een enkeling trof, later een handvol meer. Maar dit was niet zo’n radicaal-linkse reünie waar veel demonstraties vaak op neerkomen. Bijna alle deelnemers waren totale onbekenden. Onwennig altijd, zoiets. Maar ook heel verfrissend. Ik zag mensen van een handvol organisaties, aan borden, spandoeken en dergelijke te oordelen. Bij1 was er bijvoorbeeld, de Internationale Socialisten, een flink groepje mensen van Amnesty, een enkeling van de Partij van de Dieren.

En natuurlijk Dolle Mina, de dit jaar opnieuw tot leven gebrachte feministische strijdbeweging die de laatste maanden de ene actie na de andere heeft neergezet, met name demonstraties om de aandacht op femicide te vestigen Nu waren ze er ook, van vlagvertoon voorzien, ik begrijp als een van de drijvende krachten achter deze actie waarmee de vrijheid tot het verkrijgen van een abortus met opgewekte boze vastbeslotenheid werd onderstreept.

Maar ik vermoed dat het overgrote deel van de aanwezigen niet in officieel groepsverband was gekomen, maar op eigen gelegenheid, met partner, met enkele vrienden, informeel en zelf-georganiseerd. De meerderheid zal vrouw geweest zijn, maar mannelijke deelnemers waren gelukkig geen uitzondering, voor zover dat sowieso te zien is trouwens. Ik weet natuurlijk dat niet iedereen die je op grond van uiterlijk voor man of vrouw aanziet, dat ook werkelijk is.

Er waren toespraken, maar daarvan kreeg ik maar flarden mee. Wat ik hoorde was goed en ter zake, ik heb er vertrouwen in dat dit in grote lijnen ook gold voor wat ik allemaal niet zo kon verstaan. Terwijl dit gaande was, ben ik vooral de borden van mede-demonstranten gaan observeren. Heel veel van die borden waren overduidelijk niet voorbedrukt maar zelf gemaakt. Op de heenweg kwam ik bijvoorbeeld al twee demonstranten tegen die in de trein hun karton van leuzen voorzagen. Van zulke kartonnen bordjes waren er een heleboel. Ik hou daarvan, eigen inbreng en creativiteit, niet alles voorgeprogrammeerd door organisatoren.

Ik ben leuzen op die borden gaan noteren terwijl ik rondkeek. Zo zag ik:

Houd je bijbel uit mijn baarmoeder

My body, my choice

Abortus = zorg

Gadver! Blijf uit mijn buik

Mijn lichaam is niet jouw eigendom

Mijn lijf mijn keuze

Jouw god is niet mijn baas (dat ‘is niet’ in de vorm van een is-gelijk teken met een streepje erdoor)

Abortus redt levens

Ik stond hier al in 1980, pffff

Mijn toekomst, mijn keus

Wat triest dat wij nodig zijn

Mind your own uterus

Girls just wanna have fundamental rights

Reasons for abortion: None of your business None of your business but in orange

(tekst bij een bolvormig figuur waarmee percentages worden uitgedrukt, waarvan driekwart in blauw was gekleurd, en en een kleiner deel oranje)

Houd je God uit mijn kut

Houd je bek over mijn buik

Schreeuwen om leven doen babies letterlijk in Palestina, Soedan en Congo – waar zijn jullie dan voor hen?

Vrije keuze – mijn goddelijk recht

Als ik wakker wordt dan lijkt het wel de achttiende eeuw (uit het refrein van een lied van Sophie Straat)

Vrijheid, gelijkheid, zusterschap (de titel van dat liedje van Sophie Straat, bekend geworden nadat mensen werden aangemoedigd het te streamen, om tegenwicht te bieden aan een met AI gefabriceerde anti-AZC-liedje).

En natuurlijk:

Baas In Eigen Buik

Aan het eind van de toespraken stroomden mensen opeens luid roepend richting Bezuidenhoutseweg en vooral ook naar de gracht naast ons demonstratieterrein waar wij stonden Aan de overkant lag de Prinsessengracht. En precies over Bezuidenhoutseweg en Prinsengracht kwam de optocht van anti-abortuslieden aan gelopen. Vandaar dus. Wij zetten het op een roepen en scanderen, net zo lang tot de hele reactionaire optocht voorbij was. Dat duurde en duurde, want ze waren dus met griezelig veel.

Onze leuzen? ‘Baas In Eigen Buik!’ Dat vooral! Dat hebben we dus zeker een uur staan roepen, en enkele keer afgewisseld met ‘Abortus Is Zorg!’ En ‘Shame, Shame on You!’ Omdat er ook nog wat te lachen hoort te zijn, zongen we af en toe ook plagerig ‘ ‘t Is Stil Aan de Overkant!’ naar de reactionairen die voorbij trokken.

Want stil was het daar aan de overkant. Ze riepen geen leuzen, die extreem-rechtse abortusbestrijders. Ze liepen vooral zwijgend. Veel mensen keken vrij strak voor zich uit. Sommigen keken vijandig onze kant op. Enkelen maakten gebaren: geheven hand en arm, alsof ze Gods zegen over ons wilden afroepen of zo. Sommigen probeerden ons klaarblijkelijk uit te dagen en op te fokken. Maar de meesten deden hun best om ongestoord hun wandeling te doen. Tussen hun en ons lag aan een kant dus die gracht, en er was ook politie. Het bleef van onze kant dan ook bij zeer luide en aanhoudende afkeuring. Baas In Eigen Buik! Baas In Eigen Buik!

Ik heb de reactionairen intussen ook staan observeren, en mij vielen enkele dingen op. Het waren om te zien eigenlijk hele doorsnee mensen, niet alternatief maar qua outfit veelal ook niet uitgesproken conservatief. Informeel gekleed, uiteenlopende leeftijden waaronder best ook veel jonge mensen. Mannen en vrouwen. Beslist niet uitsluitend witte mensen trouwens. En vrij veel kinderen, vaak tamelijk jong, een jaar of acht of tien. Veelal met volwassenen erbij, maar ik zag ook een groepje kids van pakweg 12 jaar die er niet uitzagen alsof ze met papa en mama op stap waren.

Het is duidelijk dat het deze reactionaire anti-abortus-beweging lukt om de nieuwe generatie in haar gelederen mee te krijgen, en/of mensen uit jonge generaties te winnen voor hun patriarchale politiek. Dis is geen wereldje dat gaandeweg uitsterft en dat we als anti-patriarchale mensen, als feministen en dergelijke, dus straffeloos kunnen negeren. Dit reactionaire milieu leeft. Dit slag politiek zet in een aantal gemeenten via vooral de SGP de toon en is ook landelijk bepaald niet zonder invloed. Dit slag politiek vergt de felle bestrijding waarvan ons protest van afgelopen zaterdag een voorbeeld is.

Weliswaar vond ik de hele optocht zelf er niet heel erg dreigend uitzien – met liep in vrij losse groepen, eerder alsof met op excursie was dan alsof het een echte mars was. En men riep dus niets. Enkele groepjes hadden een spandoek. Maar men had vooral bordjes, vrijwel allemaal overduidelijk voorbedrukt, en zo klein dat ik ze niet kon lezen vanaf de plek waar ik stond. Maar dat zal andersom voor veel van onze borden ook hebben gegolden. Maar ja, die waren dan ook individueel gemaakt, niet door de organisatie aangeleverd. Verschil: wij riepen! Zij zwegen vooral.

Wat de optocht die aan ons voorbijtrok vooral griezelig maakte, was simpelweg het enorme aantal deelnemers. Wij riepen een enkele keer ‘Wij Zijn Met Meer!’ maar dat was deze zaterdagmiddag gewoon niet waar. Zij waren en zijn met meer, en ze kregen hun mensen de straat op ook. Dat het totaal aantal medestanders aan onze kant dat van hun verre overtreft, kan zo zijn. Maar als onze mensen er niet zijn en hun mensen wel, dan zijn zij feitelijk met meer. Over de rechtmatigheid van standpunten zegt dat dan weer helemaal niks: abortus hoort het recht te zijn van iedereen die een abortus wil, en dat hangt niet af van het aantal mensen dat deze vrijheid erkent en respecteert.

Met hoeveel waren wij eigenlijk? Honderden mensen, en dat is meer dan in eerdere jaren. Onder de vijfhonderd zal het niet veel geweest zijn, en het kunnen er nog wel een paar honderd meer zijn geweest ook. Het is zaak dat deze groei komende jaren doorzet. Nu zat er niet meer in dan wat we deden: onze b felle afkeuring duidelijk maken door borden, vlaggen spandoeken en vooral het roepen van leuzen.

Toen de optocht aan de overkant voorbij was, liepen we nog wel even luid leuzen roepend langs de gracht, richting de oversteekplek richting binnenstad. Politie stelde snel een kleine linie op, was sowieso nadrukkelijk aanwezig, en voorkwam dat we achter de reactionairen aan konden gaan om onze boosheid nog wat dichter bij hun ogen en trommelvliezen te brengen. Grotere aantallen van onze kant opent wat dat betreft meer mogelijkheden. Want dat duizenden extreem-rechtse mensen op een zaterdagmiddag zo openlijk de vrijheid en autonomie van mensen met een baardmoeder kunnen aanvallen en bedreigen zonder van veel dichterbij uitgejouwd te worden als absoluut minimum, is eigenlijk best onverteerbaar.

Al met al was ik blij dat ik heb meegedaan aan dit furieuze en vrolijke protest. Volgend jaar hopelijk weer – en hopelijk met nog veel meer ook.

Noot:

(1) Zie voor oproep Harry Westerink, ‘15 november, Den Haag: pro-choice actie tegen anti-abo rtus demonstratie´, Doorbraak, 18 oktover 2025, https://www.doorbraak.eu/15-november-den-haag-pro-choice-actie-tegen-anti-abortus-demonstratie/

Peter Storm