1 juli, Amsterdam: nationale slavernijherdenking en Keti koti-festival

In 2025 is het 162 jaar geleden dat Nederland de slavernij afschafte en de ketenen van de tot slaaf gemaakten werden verbroken. Daarbij wordt er door veel witte mensen aan voorbijgegaan dat de vrijverklaarden nog tien jaar, tot 1873, op de plantagewerkkampen dwangarbeid moesten blijven verrichten om de slavenhouders “schadeloos” te stellen voor het verlies van hun “eigendom”. Net als in voorgaande jaren (maar deels onderbroken vanwege de coronacrisis) wordt de afschaffing op 1 juli herdacht bij het slavernijmonument in het Amsterdamse Oosterpark. Naast deze nationale herdenking in het Oosterpark vindt het jaarlijkse Keti koti-Emancipation Day-festival plaats op het Museumplein. Voorafgaand aan de nationale herdenking en het Keti koti-festival wordt ook nog de Bigi spikri-optocht gehouden.

Uit de oproeptekst: “Op dinsdag 1 juli 2025 vindt in het Oosterpark in Amsterdam de 23-ste editie van de nationale herdenking van het Nederlandse slavernijverleden plaats. De plechtigheid wordt georganiseerd door het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis (NINSEE) in samenwerking met het Herdenkingscomité Slavernijverleden en duurt van 14.00 uur tot 15.30 uur bij het nationaal slavernijmonument.

Amsterdam, dinsdag 1 juli

Van 12:15 tot 14:00 uur
Bigi spikri-optocht
Van Waterlooplein naar Oosterpark

Van 14:00 tot 15:30 uur
Nationale slavernijherdenking
Bij slavernijmonument in het Oosterpark

Van 13:00 tot 23:00 uur
Keti koti-Emancipation Day-festival
Museumplein

Thema: herinneren, herstellen, versterken

Tijdens deze herdenking staan we stil bij de slachtoffers, de verzetshelden en de blijvende effecten van het Nederlandse transatlantische slavernijverleden. Slavernij werd op 1 juli 1863 officieel afgeschaft in Suriname en het Caribisch deel van het koninkrijk. Toch bleven veel vrijgemaakten decennialang beperkt in hun vrijheid en toegang tot land, onderwijs en economische kansen. De sociale en economische ongelijkheid die daaruit voortkwam, werkt tot op de dag van vandaag door, zichtbaar in institutionele achterstelling, racisme en ongelijke machtsverhoudingen. De herdenking biedt ruimte om deze doorwerking te erkennen, samen te reflecteren en te bouwen aan een rechtvaardiger toekomst.

Wendeline Flores, vice-voorzitter NINSEE: ‘Het slavernijverleden is geen afgesloten hoofdstuk, maar een werkelijkheid die tot op de dag van vandaag doorwerkt in onze samenleving. Als NINSEE zetten wij ons de komende jaren vastberaden in voor diepgaand onderzoek naar die doorwerking, en voor het formuleren van concrete stappen om historisch onrecht te erkennen en te herstellen. Alleen door recht te doen aan het verleden, bouwen we samen aan een rechtvaardige toekomst.’

Vernieuwde omgeving nationaal slavernijmonument

De herdenking vindt plaats in een vernieuwde en heringerichte omgeving rond het nationaal slavernijmonument, die meer ruimte en waardigheid biedt aan bezoekers. Voor het eerst wordt de herdenking gezamenlijk georganiseerd door NINSEE en het begin dit jaar opgerichte Herdenkingscomité Slavernijverleden. Astrid Elburg, voorzitter van het Herdenkingscomité: ‘Het Herdenkingscomité Slavernijverleden is begin dit jaar als onafhankelijke stichting opgericht om het slavernijverleden op een respectvolle en waardige manier te herdenken, en om het bewustzijn over de impact ervan op onze hele Nederlandse samenleving te vergroten. In zowel Europees Nederland als het Caribisch deel van het Koninkrijk en Suriname. Dat is een belangrijke opdracht waarbij wij alle genoemde gemeenschappen met elkaar willen verbinden.’

De ceremonie wordt live uitgezonden via NPO 1, BVN en NOS.nl, en is ook via een livestream te volgen in Suriname en het Caribisch deel van het Koninkrijk.

Keti Koti Festival – Emancipation Day op Museumplein

Aansluitend op de herdenking vindt het jaarlijkse Keti Koti Festival – Emancipation Day plaats op het Museumplein in Amsterdam. Het festival begint om 13.00 uur en duurt tot 23.00 uur. Tijdens de officiële herdenking wordt het programma onderbroken, zodat bezoekers live kunnen meekijken op grote schermen.

Het festival biedt een rijk programma met muziekoptredens, spoken word, panelgesprekken en openluchttentoonstellingen. Bezoekers wordt geadviseerd om met het openbaar vervoer te reizen, aangezien er geen parkeergelegenheid is in de directe omgeving.

Ook dit jaar vinden er in aanloop naar 1 juli in het hele land herdenkingen en vieringen plaats rondom het slavernijverleden. Lokale comités organiseren programma’s vol herdenking, ontmoeting en reflectie; van Groningen tot Middelburg, van Alkmaar tot Arnhem. Lees hier meer.”

Harry Westerink

Berichtnavigatie