Kasia Roszak-ten Hove: “In heel Europa wint de anti-abortusrecht beweging aan kracht en Nederland is er niet immuun voor”

Een van de strijdbare toespraken tijdens de pro choice-actie op 16 november in Den Haag tegen de “mars voor het leven” van de christenfundamentalistische club Schreeuw om leven werd gehouden door Kasia Roszak-ten Hove, mede-oprichter van Safe Abortions for Everyone (SAFE). De tegendemonstratie werd georganiseerd door het Collectief Vrije Keuze, met onder meer ondersteuning van Doorbraak en Feminists Against Ableism (FAA). Hieronder de vertaalde tekst van de Engelstalige speech die Kasia gaf.

Mijn naam is Kasia Roszak-ten Hove. Ik maak deel uit van het collectief Abortion Network Amsterdam (ANA), het Europese netwerk Abortion Without Borders, en ben mede-oprichter van de Nederlandse ngo Supporting Abortions for Everyone (SAFE).

Ik sta ook voor jullie als iemand uit Polen – een land met een van de meest restrictieve abortuswetten ter wereld. Ik heb geleefd in de realiteit die de mensen die hier vandaag marcheren, graag in Nederland zouden willen zien. De realiteit waarin de staat abortus alleen toestaat als het leven of de gezondheid van een zwanger persoon in gevaar is of als de zwangerschap het gevolg is van een criminele daad zoals verkrachting of incest. In Polen moet je, zelfs in deze twee toegestane omstandigheden, lang en hard zoeken om toestemming te krijgen voor een abortus. Vervolgens moet je ook nog een ziekenhuis en een arts zien te vinden die de abortus wil uitvoeren. Kun je je voorstellen wat er gebeurt in de geïnstitutionaliseerde gezondheidszorg als artsen bepaalde procedures meer dan 30 jaar niet uitvoeren? Ze verliezen hun vaardigheden en kennis, ze worden niet gestimuleerd om zich op dit gebied te blijven ontwikkelen en zijn daardoor niet meer op de hoogte van de nieuwste technieken en richtlijnen. Ze zijn bang om abortussen uit te voeren, zelfs als het leven van een zwanger persoon in gevaar is en er mensen sterven – in de afgelopen vier jaar zijn er minstens acht van zulke sterfgevallen bekend.

Alles over dit protest
– De aankondiging
– Het beeldverslag
– De speech van Fatima Faid
– De speech van Isolde van Overbeek
– De speech van Ingelise de Jongste
– De speech van Iza Škrjanec en Ana Potočnik

Dank de Godin en de feministen in Latijns-Amerika voor zelfbepaalde abortus! Wetten kunnen één ding beweren, maar de laatste jaren hebben mensen over de hele wereld dankzij twee medicijnen (Mifepristone en Misoprostol) zich abortus weer kunnen toeëigenen, wat hoop en pragmatische steun biedt. Mensen in Polen kunnen rekenen op de solidariteit en de radicale empathie van groepen uit het Europese netwerk Abortion Without Borders, om abortuspillen naar Polen te brengen of om mensen uit Polen naar abortusklinieken in andere landen te brengen. Als je het mij vraagt, is dit het echte pro-life: het respecteren van het leven en de beslissing van een persoon die ongewenst zwanger is.

Het haast volledige verbod op abortus in Polen heeft duizenden mensen gedwongen om buiten de landsgrenzen zorg te zoeken. Hierbij komen deze mensen logistieke en financiële obstakels tegen die niemand in een kwetsbare positie zou mogen ondervinden. Abortus is een tijdsgevoelige kwestie en de klok tikt. Zou jij binnen één dag twee minimumlonen aan spaargeld kunnen ophoesten om je land te ontvluchten en ergens naartoe te reizen waar je geholpen zou kunnen worden?

Met de steun van toegewijde groepen als SAFE, Abortion Network Amsterdam, Abortion Without Borders en Samen naar de Kliniek komen er elke week mensen vanuit heel Europa naar Nederland. Deze organisaties bieden financiële hulp en logistieke ondersteuning, zodat mensen in nood niet zonder opties komen te zitten. Het beschermen van de toegang tot abortus in Nederland is niet alleen van vitaal belang voor de mensen die hier wonen, maar voor heel Europa.

In Nederland denken de meeste mensen dat abortus een gedane zaak is. Maar dat dachten de mensen in Polen ook. Tot 1993 was abortus in Polen zo toegankelijk dat mensen uit Zweden naar Polen kwamen voor een abortus. Het feit dat abortus in Nederland nog steeds is opgenomen in ons Wetboek van Strafrecht onthult een precaire waarheid. Het systeem beoordeelt sommige abortussen nu al als “goed” en sommige als “slecht”. Sommige als “toegestaan” en sommige als “misdrijf”. Hoewel de situatie nu stabiel en veilig lijkt, kan deze in een oogwenk – of met één stem – veranderen.

Laat de voorbeelden van Polen, of de situatie in de Verenigde Staten, maar ook de afnemende toegang tot abortus in veel andere Europese landen (Hongarije, Roemenië en Italië, om er een paar te noemen) dienen als ontnuchterende voorbeelden. Machthebbers veranderen en politieke beslissingen kunnen ons het recht om keuzes te maken over ons eigen lichaam teniet doen, waardoor de klok van de reproductieve rechten wordt teruggedraaid.

Elk jaar komen anti-abortus activisten met busladingen aan om door onze straten te marcheren en ons eraan te herinneren dat dit debat verre van voorbij is. Ze beweren niet alleen dat ze tegen abortus zijn, maar ook dat ze pleiten voor de macht van regeringen, kerken of andere instellingen om iemand te dwingen een zwangerschap tegen hun wil in voort te zetten. Hoewel het verleidelijk is om deze groepen af te doen als fanatieke randfiguren, zou het een vergissing zijn om hun impact te onderschatten. In heel Europa wint de anti-abortusrecht beweging aan kracht en Nederland is er niet immuun voor.

Ze gaan door met hun aanvallen op onze reproductieve vrijheid en achter hen staan machtige (en rijke!) invloedrijke groepen. Het gaat er niet alleen om mensen hun beslissingen tijdens de zwangerschap te ontnemen; ze proberen ook onze behoeften op het gebied van gezondheidszorg, onze unieke verhalen en ervaringen en onze zeggenschap uit te wissen.

We moeten standvastig zijn in onze boodschap: de enige persoon die zou moeten beslissen over een abortus is de persoon die zwanger is. Het is een kwestie van autonomie, waardigheid en respect voor individuele keuze. We erkennen dat de strijd om reproductieve rechten te beschermen doorgaat. We kunnen ons geen welbehagen veroorloven. Er staat te veel op het spel, niet alleen voor ons hier, maar ook voor degenen die naar Nederland kijken als een baken van hoop in een tijd waarin de toegang tot veilige en legale abortus onder vuur ligt.

Dus wat kan ieder van ons doen?

* Spreek je uit en creëer bewustwording! Laten we een einde maken aan het narratief dat pro-abortus zijn net zo extreem is als anti-abortus zijn! (Het is de middenweg; even extreem zou zijn om te eisen dat elke zwangerschap eindigt in abortus).

* Steun de initiatieven om abortus uit het Nederlandse Wetboek van Strafrecht te krijgen! Je kunt beginnen door het werk van de Vrije Keuze Coalitie te volgen

* Doneer! Doneer aan lokale abortussteungroepen zoals ANA, SAFE, of Samen naar de Kliniek. Op die manier kun je echt een verschil maken in iemands leven, en (laten we eerlijk zijn) een paar tegenstanders boos maken! Ze hebben machtige en rijke mensen achter zich staan, maar wij steunen elkaar.

En samen zeggen we het met trots hardop: de enige persoon die mag beslissen over abortus is de persoon die zwanger is. Dank je wel.

Kasia Roszak-Ten Hove