Chihiro Geuzebroek bij de Nakba-herdenking: “Palestijnen worden net als andere Inheemse bevolkingen tot homo sacer gemaakt!”

Chihiro Geuzebroek hield gisteren een speech bij de Utrechtse Nakba-herdenking, die werd georganiseerd door de Utrecht4Palestine-coalitie. Hier een verder uitgewerkte versie van de toespraak.

Wat is het dat de Inheemse bevolkingen van de $Abya Yala, het rijpe land van de Amerika’s, en de Palestijnen verbindt? Ze zijn ieder gemarkeerd door imperialistische krachten voor complete eliminatie. En de duizenden volken in de Amerika’s zowel als de Palestijnse bevolking zijn allebei door koloniaal christendom sinds de vijftiende eeuw gedoemd, met 1492 als een sleuteljaar.

Wij staan hier om te herinneren. Herinneren is een revolutionaire daad in een land als Nederland dat zowel in de kolonisatie van de Amerikas als in de kolonisatie van Palestina investeert in moord, landroof en vergeten.

Ik sta hier vandaag als het product van vijfhonderd jaar strijd. Hoeveel van mijn voorouders uit het Andes-gebied zijn vermoord? Ik weet het niet. Er is een reden dat ik het antwoord niet precies weet. Europeanen willen Inheemsen uitwissen. Er wordt enkel gesproken over percentages: negentig procent van de bevolkingen in de Amerika’s is gedood. Ze zeggen dat 56 miljoen mensen waren gedood in de eerste honderd jaar van kolonisatie. De schattingen lopen uiteen over het totaal aan slachtoffers: zeventig miljoen… honderddertig miljoen. Geregeld wordt er gemakzuchtig over honderd miljoen gesproken, als er al over wordt gesproken. Na 17 jaar Nederlandse school en universiteit heb ik daar niks geleerd over ook maar één Inheemse leider, wetenschapper, kunstenaar, filosoof of over hun diverse maatschappelijke visies. Hetzelfde geldt voor Palestijnse kennisdragers. Met als uitzondering Edward Said, die even benoemd werd in mijn Bachelor Media Studies. Maar in het algemeen geldt: ze begraven onze voorouders en broeders en zusters in cijfers en in stilte omdat ze willen dat we hen vergeten… omdat het levend begraven van Inheemse bevolkingen de roof van het land bevordert. Wanneer het $AD onlangs schrijft “Het omstreden plan van Israël: Lijkt erop dat Palestijnse aanwezigheid in Gaza op z’n einde loopt”, dan zien we hoe letterlijk de grootste misdaad tegen de mensheid, een genocide, wordt verfraaid tot een omstreden idee zonder daders en slachtoffers. Wat een riooljournalistiek!

Daarom is het belangrijk om stil te staan bij het begrip “homo sacer”. In het oude Romeinse recht was de “homo sacer” een mens die door iedereen straffeloos gedood mocht worden. Hij werd buiten het menselijke én het goddelijke recht geplaatst. Terwijl er geen twijfel voor de kolonist van de afgelopen eeuwen was of het levende land wel of niet tot bezit gemaakt mocht worden, was er wel twijfel of de mensen daar wel een ziel hadden. Dit alles bevorderde een categorisering van een type mens buiten de wet. Er ontwikkelde zich in de Amerika’s een nieuw soort oorlogvoering: verschroeide aarde, waar niet de soldaat het doelwit was voor strijd… maar de gehele bevolking, inclusief kinderen. Zelfs de schapen of de buffalo en het vruchtbare land waren doelwit. Er werden tussen de dertig en zestig miljoen Buffalos vermoord tot er nog minder dan duizend over waren op de grote vlaktes. Dit doet denken aan wat Israëlische vestigingskolonisten deden door de oorlog te verklaren aan de Palestijnse olijfbomen en walnoot- en vijgenbomen, en ze te vervangen met dennenbomen die geen vruchten dragen. Het is een totale oorlog tegen een ecologie, zodat de Inheemse bevolking niet langer kan bestaan. In 2024 was er al verslaggeving dat 83 procent van het plantenleven in Gaza was verwoest. ($bron) Voedsel wordt verwoest. Wateronthouding is al decennia onderdeel van apartheid beleid ten aanzien van Palestijnen; een totale oorlog tegen het leven. ($bron)

In de Amerikas werd er op verschillende plekken een “bounty” – een beloning – uitgereikt voor het doden en scalperen van de gekoloniseerde bevolking… in het zuiden in Mexico, in het noorden door Fransen, ook door New Englanders, maar volgens Yale University Press waren het de Nederlanders die met scalpwetten begonnen in de zeventiende eeuw. ($bron) Er waren zelfs aparte beloningen voor het vermoorden en scalperen van mannen en vrouwen, en de beloning was ook anders voor een kind onder de twaalf jaar. ($bron)

Een bestaan buiten de wet, in een koloniale natiestaat in wording, is een absolute horrorfilm. Wanneer ik een tekst lees van Palestijnse schrijver Ahmed Alnaouq, mede oprichter van “We are not numbers”, herinnert hij zich: “My parents witnessed Israeli soldiers digging holes through school walls to shoot Palestinian students for sport (…) Among the most horrifying stories shared by my family is the practice of soldiers betting on the gender of foetuses in pregnant Palestinian women’s bellies, then cutting the women open to find out.” ($bron)

Dit waren misdaden die plaatsvonden in de zesdaagse oorlog in 1967! Elke keer als de koloniaal kapitalistische media en politiek praat over honger vandaag, zonder context van verschroeide aarde oorlogsmisdaden de afgelopen eeuw, geven ze racistisch zionisten rugdekking. Het is het werk van vrijheidsstrijders om de lange geschiedenis en context te schetsen, om te laten zien wat de misdaad achter de misdaad is: kolonialisme, militarisme en nationalisme en wetgeving die landroof legitimeert.

Toen de VS na 9-11 in Guantanamo Bay een martelkamp startte waar achthonderd mensen werden opgesloten zonder aanklacht en zonder mensenrechten, pleitten de imperialisten dat het niet ging om “prisoners of war” maar om “unlawful combatants”; een reden om ze geen mensenrechten toe te kennen. In de rechtbank gebruikte een advocaat van het Pentagon, marine-kapitein Edward S. White, zelfs het argument dat verdachten die mogelijk Al Queda konden zijn net zo waren als de Seminoles Inheemsen, en dat zodoende uitspraken die waren gedaan door de rechtbank in 1818 tegen de Seminoles bevolking als geheel ook van toepassing moesten zijn op de gemartelde mensen in Guantanamo Bay. Dus ook bij recente imperialistische oorlogsvoering wordt het “homo sacer”-argument ten aanzien van Inheemsen aangevoerd in de rechtbank. ($bron)

The Red Nation, een Inheems links queer collectief, zeiden dat ze wisten hoe Palestijnen lijden onder het vooroordeel om bij voorbaat tot terrorist bestempeld te worden: “we Indigenous are the original terrorist without human rights”. De VS zit nog altijd vast in het plegen van “Indian wars” en noemt het gebied waar de vijand zich begeeft nog steeds “injun country”, zoals in recentere oorlogen in Vietnam, Afghanistan of Irak. ($bron) Het is geen toeval dat de VS de grootste partner is van de genocide op onze Palestijnse vrienden. ($bron)

Ik wil jullie terug nemen naar de grotere verweven context voorbij 1948 naar 1492. Op 12 oktober begon de Eerste Wereldoorlog: de catastrofale verovering van de Amerika’s. Echter, Columbus wilde eigenlijk naar Jeruzalem. Hij pleitte bij het Spaanse hof voor het veroveren van Jeruzalem, en dacht daarbij dat het koningspaar Isabella en Ferdinand de laatste wereldkeizers konden zijn alvorens Jezus zou terugkeren op aarde. Columbus schreef hierover in zijn boek “$Libro de las Prophecias”. Columbus was een voorloper van christelijk zionisme.

Spanje begint tot op de dag van vandaag het verhaal van hun verovering met het vieren van 2 januari 1492. Op deze dag in 1492 werd de stad Granada, het laatste bastion van het Andalusische moslimverzet in Iberia, eindelijk veroverd na een bloedige, decennialange oorlog. Deze gebeurtenis markeerde het einde van de islamitische heerschappij in Iberia, die bijna 781 jaar had geduurd.

Terwijl lange tijd alle geloven naast elkaar hadden geleefd, legde het christendom een enkele wereld op die andere werelden wil uitwissen. Er kwam een inquisitie. Op december 1499 vonden op één enkele dag in Granada massale dopen plaats, waarbij meer dan zesduizend mannen, vrouwen en kinderen onder het immer waakzame oog van de inquisitie gedwongen werden gekerstend, en waarbij tegelijkertijd een verbijsterende 500.000 tot 1.000.000 boeken werden verbrand – de gehele bibliotheek van al-Andalus. In 1609 besloot de Spaanse regering om meer dan 500.000 crypto-moslims – ook wel morisco genoemd – te verdrijven (in een wrede wending werden hun kinderen van hen afgenomen om als christenen opgevoed te worden… hoewel ze later gesteriliseerd zouden worden zodat ze zich niet zouden “voortplanten”). ($bron) Dit lijkt een wrede warm-up oefening van gedwongen sterilisatiepraktijken die zijn uitgevoerd tegen Inheemsen in meerdere landen in Zuid-Amerika. Isra”l heeft als racistische koloniale macht ook zwarte joodse bevolking gedwongen gesteraliseerd. ($bron) Dit Depo-Provera injectie schandaal kwam in 2013 uit in het Israëlische nieuws. ($bron)

Spanje startte na de val van al-Andalus een brute vervolging van zowel joden als moslims. Ook waren er voeding-beproevingen. Zo moesten mensen in Spanje bewijzen dat ze afgestapt van hun geloof waren door varken te eten – hetgeen zowel voor moslims als joden voorgeschreven is om niet te doen. ($bron) Zo zijn 2 januari en 12 oktober 1492 zijn verbonden in het creëren van sub-humane bevolkingen en geloven. Het feit dat 2 januari en 12 oktober nog steeds gevierd worden als feestdagen zegt dat de koloniale krachten weinig zijn opgeschoven zijn in hun morele besef.

Ik sluit af met een persoonlijke reflectie op dekoloniale vrede. Wij staan hier vandaag met gewonde zielen en een onverteerbare brok in onze keel, maag, hart van alle wreedheid die we de afgelopen twintig maanden hebben gezien; een gelivestreamde genocide. We hebben honger naar collectieve bevrijding, overleving en vrede. Salaam. Maar waar vind je vrede als zoveel vrede en waardigheid je is afgenomen? Als je 78 van je familieleden bent verloren? Je huis, je stad en al je dokters en helers? Hier is geen makkelijk antwoord. Maar een deel van ons collectieve antwoord is vrede zelf dekoloniseren. Toen Columbus terug kwam van zijn eerste tocht naar de Amerika’s leek het er even op dat Portugal en Spanje bonje kregen over hun mogelijke toekomstige veroveringen. De paus kwam tussenbeide en het verdrag van Tordesillas werd opgetekend. Portugal mocht veroveren tussen een meridiaan op de aarde, tussen Kaap Verde en waar vandaag de dag Brazilië ligt… en Spanje mocht alles veroveren wat ten westen daarvan lag. Zo werd de eerste grote wereldgrens gezien als het behouden van vrede: “borders are agreements between invaders so they don’t fight” (citaat Linda Quiquivix, zie de video hieronder). Ook bij de ontwikkeling van het Europese begrip van soevereiniteit worden natiestaten en heersers beschermd, maar niet mensen. Bij het Berlijnse congres, waar Afrika in delen werd gesneden op de kaart, werd dat als diplomatiek beschouwd en niet als een brute misdaad tegen de mensheid. Hun vrede wordt gemaakt met afspraken tussen veroveraars. Onze vrede is eentje van een wereld realiseren zonder veroveraars! Een wereld waarin vele werelden passen en geen een gebombardeerd wordt. Voor deze prachtige visie van gelijkwaardigheid door verschil en zonder grenzen, zijn er racistische politieke krachten die onze intifada aanzien voor hun aartsvijand: het communisme.

Ik sluit af met de woorden van $Ahmed Hassan uit Jemen die op social media poste na de aanvallen op de vloot met humanitaire hulpverleners: “We are from Yemen.. a land whose skies have been lit with bombs, but whose hearts have never dimmed for Palestine. So from our destroyed homes and unbroken hearts, we say to you: You did not just stand with Gaza.. you stood with all of us who still feel, who still cry at the sight of injustice, who still believe that people are either your brothers in faith or your equals in humanity.”

Lieve Palestijnen en andere slachtoffers van Israël die duizenden bommen te verduren kregen: wij herinneren. En we geven nooit op. Palestina, je ervaart vast overweldigende eenzaamheid in de zwaarte van verlies sinds de Balfour declaratie van 1917 die de conditie schiep voor koloniale bezetting met behulp van Engeland, en die jouw waardigheid tot op de dag van vandaag schendt – maar je bent niet alleen!

Herinner ook je lieve Inheemse broeders en zusters; ze probeerden ons te begraven maar wij zijn zaadjes en zullen opnieuw bloeien! Samen met jou. Samen met hen die vrede willen bestuiven en opnieuw laten wortelen.

Free free Palestine!
Viva via Palestina!

Chihiro Geuzebroek