Biografie van tekenaar Peter Pontiac door Jeroen Thijssen

Peter Pontiac (1951 2015) was niet alleen een geweldig striptekenaar van wereldfaam, maar ook een activist die tot het laatst voor radicale bewegingen bleef tekenen. Er is nu een prachtige biografie verschenen.

6 januari, 2025 4 min leestijd

Peter Pontiac was een maniakale tekenaar. Hij was er dag en nacht mee bezig en kon geen nee zeggen tegen opdrachtgevers, met name als die hem na aan het hart lagen. En hij zorgde daarbij slecht voor zichzelf en zijn eigen lichaam. Hij was ook een echt kind van de jaren ‘ 60, inclusief de drugs die toen in zwang raakten. Zijn oeuvre stond daar bol van, van drugs, politiek en popmuziek.

Zelf is hij jarenlang heroïneverslaafde geweest, wat hij in zijn werk – waar hij zelf vaak in figureerde – openlijk erkende. Toen hij zelf een kind kreeg, kon hij van het spul afblijven en ging zijn obsessieve tekenwerk (en zijn kinderen en (tweede) grote liefde Ipie) zijn leven beheersen.

Hij is toen ook een drietal getekende boeken gaan maken, die grote indruk maakten.

Helaas stierf Peter in 2015 aan hepatitis, waarschijnlijk een erfenis van de naalden van zijn heroïnegebruik tientallen jaren eerder.

Historicus en schrijver Jeroen Thijssen heeft het leven van Peter Pontiac grondig beschreven in het boek Peter Pontiac, met als ondertitel ‘ Het Turbulente Leven van een Gedreven Tekenaar’.

Het boek besteedt evenveel aandacht aan de persoon Peter Pontiac als aan zijn werk, dat prachtig full color op glad papier is weergegeven.

We lezen hoe Peter langzaam ‘ opklimt’ van ‘ underground’ naar mainstream, mede met hulp van de ‘ nieuwe media guru’ s als Willem de Ridder en de VPRO. Hoewel hij na een tijd een bekende naam in de pop-strip wereld is geworden – en bijvoorbeeld de legendarische kerstcovers van muziektijdschrift Oor gaat tekenen – blijft hij ook een actief deelnemer aan de subcultuur en de kraakbeweging. Die komt ook vaak in zijn tekeningen om de hoek kijken en campagnes waar hij een zwak voor heeft mogen zijn tekeningen gebruiken. Hij tekende bijvoorbeeld ook de hoes van de lp van punkgroep BGK (Van Baltazar Gerards Kommando) ‘ Nothing can go Wrogn’ .

Maar de junk is ook hardnekkig al dan niet in combinatie met zijn junkievriendin Rita-Maartje. Hij overleeft deels omdat De Ridder hem aan de arm neemt en in Italië onderbrengt.

Peter Pontiac’ s tekeningen zijn ware kunst. Hij had steenrijk kunnen worden als hij zich vooral op zijn tekencarrière had gestort. Maar daar staat zijn hart allerminst naar. Tekenen wel, maar carrière niet. Hij kon enorm politiek principieel antikapitalistisch zijn en wimpelt daarom lucratieve opdrachten af. Maar hij heeft dan al menig internationale rockster als bewonderaar, mede door de covers van illegaal gedrukte boeken met songteksten (van muzikanten als Lou Reed, Neil Young, David Bowie en Bob Dylan).

Een tweede onderdeel van Peter’ s leven dat Thijssen vakkundig beschrijft is dat van zijn getroebleerde familiegeschiedenis. Zijn vader was niet alleen zwaar fout in de oorlog, maar ook geestelijk behoorlijk in de war. Peter’ s eerste echte boek ‘Kraut’ gaat over die vader. Zijn laatste boek, ‘Styx of de zesplankenkoort’, gaat over de dood en zijn eigen einde. Hij was er in 2011 aan begonnen toen hij hoorde dat hij ongeneeslijk ziek was, en kreeg het niet af. De dood won in 2015.

Toen Peter in zijn tweede leven met de nieuwe grote liefde van de harddrugs af wist te blijven en zich ging settelen in saaie dorpjes buiten Amsterdam, was het natuurlijk afgelopen met het wilde leven. Geen seks, drugs en rock’n roll meer, behalve in zijn geheugen. De rust kwam zijn tekenproductiviteit ten goede, maar over zijn persoon viel weinig meer te melden, behalve dat hij altijd aan het werk was. Het boek gaat dan eigenlijk ook alleen nog over zijn werk. Dat komt ook omdat vrouw en kinderen, waarschijnlijk bewust, buiten beeld blijven. Ook toen trouwens, weet ik uit ervaring, bleef hij een grote zwakte houden voor linkse radicale krantjes. Ik mailde hem in die tijd soms om te vragen of we een oude tekening mocht gebruiken, en dan antwoordde hij altijd meteen, en bevestigend, soms midden in de nacht. Vaak had hij dan nog andere tekeningen als bijlage meegestuurd.

Met het boek van Jeroen Thijssen heeft Peter Pontiac een mooie beschrijving van zijn leven, en van zijn werk gekregen.

https://peterpontiac.nl/

Peter Pontiac, Het Turbulente Leven van een Gedreven Tekenaar, Jeroen Thijssen, NW Amsterdam, 2024, 335 pag, 29,99